Το απόρρητο των τραπεζικών καταθέσεων αποτελεί το ισχύον καθεστώς στις έννομες τάξειςΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΕΝΩΝ ΧΩΡΩΝ, αντλούμενο είτε εθιμικώς, είτε από διάφορες ρητές θετικές ρυθμίσεις, είτε ως συμβατική υποχρέωση. Ως γενικό τραπεζικό απόρρητο γίνεται αντιληπτή η υποχρέωση της Τράπεζας να μην αποκαλύπτει σε τρίτον οτιδήποτε περιέρχεται σε γνώση της κατά την άσκηση της επιχειρηματικής της δραστηριότητας.
Το τραπεζικό απόρρητο κατοχυρώθηκε στην Ελεύθερη Ελλάδα με τη διάταξη του άρθρου 1 του ΝΔ 1059/1971, με την....
οποία ορίζεται ότι: «Οι κάθε μορφής καταθέσεις σε πιστωτικά ιδρύματα είναι απόρρητες».
Προσφάτως, όμως, με την παρ. 3 του άρθρου 32 του Ν 3986/2011 όπως ισχύει από την 1.7.2011, επιβλήθηκε από τους δανειστές το πρωτοφανές αποικιοκρατικό μέτρο της προληπτικής άρσης του τραπεζικού απορρήτου χωρίς να απαιτείται «άδεια» του εισαγγελέα. Ειδικότερα, θεσπίζεται υποχρέωση των πιστωτικών ιδρυμάτων να υποβάλλουν ηλεκτρονικά στο Υπουργείο Οικονομικών κάθε στοιχείο και πληροφορία οικονομικού και φορολογικού ενδιαφέροντος που τους ζητείται, καθώς και κάθε άλλο στοιχείο αναγκαίο στις διαδικασίες βεβαίωσης και είσπραξης του φόρου, καθώς και στις διαδικασίες του ελέγχου και των διασταυρώσεων. Για την εφαρμογή της διάταξης αυτής δεν απαιτείται ούτε άδεια της ΑΠΔΠΧ (Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα)...
Το επίπεδο τραπεζικού και επιχειρηματικού απορρήτου (οικονομικό απόρρητο) σε 73 χώρες σύμφωνα με το δείκτη FSI
Ποιες χώρες (δικαιοδοσίες) περιλαμβάνει ο δείκτης FSI
Ο δείκτης FSI περιλαμβάνει 73 χώρες τις οποίες κατατάσσει σε βαθμολογικό πίνακα παρέχοντας ταυτόχρονα μια λεπτομερή για κάθε χώρα έκθεση που εξηγεί αναλυτικά το βαθμό αδιαφάνειας ως προς το οικονομικό απόρρητο, πρόσθετα δε, παρέχει έναν πλούτο από συμπληρωματικά στοιχεία για κάθε χώρα ξεχωριστά. Εδώ οι χώρες που περιλαμβάνονται στο δείκτη FSI.
Η πολιτική της μυστικότητας
Πολλές από τις χώρες που αναφέρονται στο δείκτη FSI έχουν συχνά περιγραφεί ως φορολογικοί παράδεισοι και θεωρείται ευρέως ότι είναι «ηλιόλουστα μέρη με σκιά» - ως επί το πλείστον τροπικά μικρά νησιά με φοίνικες όπου παντού υπάρχουν δικηγορικά γραφεία, σκάφη αναψυχής και πλάκες ορείχαλκου των offshore εταιρειών...
Ο δείκτης όμως FSI αποκαλύπτει μια πολύ διαφορετική πολιτική πραγματικότητα: οι μεγαλύτεροι παίκτες του κόσμου στην παροχή χρηματοοικονομικού απορρήτου δεν είναι ως επί το πλείστον τα μικρά, απομονωμένα νησιά που εξάπτουν τη λαϊκή φαντασία, αλλά οι πλούσιες χώρες. Οι περισσότερες από αυτές είναι μέλη του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) και όσες από αυτές δεν είναι μέλη του ΟΟΣΑ μπορεί να θεωρηθούν ως «δορυφόροι» των χωρών του ΟΟΣΑ, όπως είναι η Βρετανία.
Οι χώρες μέλη του ΟΟΣΑ και οι εξαρτώμενες (συνδεμένες) με αυτές χώρες αποτελούν το 84% της παγκόσμιας αγοράς offshore χρηματοοικονομικών υπηρεσιών. Όπως το Διάγραμμα 1 δείχνει, οι χώρες μέλη του ΟΟΣΑ βρίσκονται πάνω από τη σκούρα πράσινη μπάρα του πίνακα που δείχνει τη διαβάθμιση του τραπεζικού απορρήτου (κατατάσσονται δηλ στις χώρες που χαρακτηρίζονται ως «τουλάχιστον μυστικοπαθής»). Οι μπάρες στο διάγραμμα δείχνουν τη διαβάθμιση σε εύρος μεταξύ του κόκκινου χρώματος που σημαίνει «εξαιρετικά μυστικοπαθής» και του σκούρου πράσινου χρώματος που σημαίνει «μέτρια μυστικοπαθής». Εδώ το Διάγραμμα 1 (Πηγή: FSI 2011)
Αυτό έχει τεράστιες συνέπειες.
Η ομάδα των χωρών της G20 δεσμεύτηκαν στο Παρίσι με βάση την αρχή της μέριμνας του ΟΟΣΑ για την καταπολέμηση των φορολογικών παραδείσων (ή δικαιοδοσίες απόρρητου όπως συχνά προτιμούν να τους αποκαλούν). Εντός του ΟΟΣΑ, εμφανίζονται οι πιο σημαντικές λεπτομέρειες. Το γεγονός ότι οι Η.Π.Α είναι μια κορυφαία δικαιοδοσία με πολύ υψηλό επίπεδο απορρήτου, τόσο σε ομοσπονδιακό επίπεδο όσο και στο επίπεδο επιμέρους πολιτειών, είναι πάρα πολύ σημαντικό σε σχέση με την πολιτική του οικονομικού απορρήτου και τις δυνατότητες αντιμετώπισής του.
Επίσης οι μισές από τις 20 κορυφαίες χώρες που εμφανίζονται στο δείκτη FSI είναι κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή δορυφόροι κρατών μελών : τα νησιά Κέιμαν, το Λουξεμβούργο, το Jersey, η ΓΕΡΜΑΝΙΑ, οι Βρετανικές Παρθένοι Νήσοι, οι Βερμούδες, το Ηνωμένο Βασίλειο, το Βέλγιο, η Αυστρία και η Κύπρος. Ορισμένοι άνθρωποι μένουν έκπληκτοι όταν βλέπουν χώρες όπως η Γαλλία και η Γερμανία να κατατάσσονται στις δικαιοδοσίες αυστηρού οικονομικού απόρρητου. Στην πραγματικότητα, με βάση στοιχεία που αντλούνται από διάφορες πηγές αποδεικνύεται ότι η Γαλλία και η Γερμανία παρέχοντας ως κίνητρο τη μυστικότητα αποτελούν χώρες υποδοχής σημαντικών παράνομων περιουσιακών στοιχείων από άλλες χώρες. Η ΕΕ έχει σαφώς μεγάλη πολιτική ευθύνη για την αντιμετώπιση του προβλήματος των φορολογικών παραδείσων, διότι τα εγχώρια συμφέροντα απορρήτου ανταγωνίζονται τις ενεστώτες ευρωπαϊκές προσπάθειες για την αύξηση της διαφάνειας. Ένα τρίτο και πολύ σημαντικό πόλο αυστηρού οικονομικού απορρήτου αποτελεί η Βρετανία.
Η βρετανική διασύνδεση
Διάφορα κράτη μέλη του ΟΟΣΑ εφαρμόζουν δορυφορικές της Βρετανίας δικαιοδοσίες απόρρητου σε ένα αχανές Βρετανικό δίκτυο, αντιπροσωπεύοντας περίπου το ένα τρίτο της παγκόσμιας αγοράς των offshore χρηματοοικονομικών υπηρεσιών. Δέκα από τις χώρες απορρήτου στη λίστα FSI είναι είτε εξαρτώμενες άμεσα από το Βρετανικό Στέμμα (όπως το Jersey) ή βρετανικά υπερπόντια εδάφη (όπως τα νησιά Κέιμαν και οι Βερμούδες), ενώ πολλές άλλες είναι μέλη της Βρετανικής Κοινοπολιτείας. Αυτές οι χώρες μοιράζονται το κοινό αγγλικό δίκαιο, βαθιά οικονομική διείσδυση από τα βρετανικά οικονομικά συμφέροντα, κοινή χρήση βρετανικού χαρακτήρα υπεράκτιων δομών όπως τα καταπιστεύματα, έχουν συνήθως την αγγλική ως πρώτη ή δεύτερη γλώσσα, και ως επί το πλείστον προβλέπουν ως αρμόδια δικαστήρια προσφυγής τα δικαστήρια του Λονδίνου. Γενικά οι χώρες αυτές χρησιμεύουν ως ένα δίκτυο τροφοδοσίας χρηματοοικονομικών δραστηριοτήτων του City του Λονδίνου. Μέσα από την προσέλκυση υπεράκτιων επιχειρήσεων από χώρες σε όλο τον κόσμο , αυτό το βρετανικό δίκτυο των δικαιοδοσιών απορρήτου είναι -από την εποχή της παγκοσμιοποίησης που άρχισε στη δεκαετία του 1970- ο σημαντικότερος ίσως λόγος για την επιρροή και τη δύναμη του City του Λονδίνου.
Όπως το Διάγραμμα 2 αποκαλύπτει, οι περισσότερες βρετανικής δικαιοδοσίας χώρες βρίσκονται προς την περιοχή του ανώτατου πεδίου του φάσματος απορρήτου («πιο μυστικοπαθής»), με τις Μαλδίβες και το Ναούρου να μοιράζονται αμφίβολα την κορυφαία διάκριση «εξαιρετικά μυστικοπαθής». Εδώ το Διάγραμμα 2.
Αυτά τα μπλοκ εξουσίας (ΟΟΣΑ, ΕΕ, ΗΠΑ, και η Βρετανική Αυτοκρατορία με τις επιμέρους δικαιοδοσίες απορρήτου) αποτελούν τρομερά εμπόδια στο δρόμο για την αντιμετώπιση των φορολογικών παραδείσων. Παρά την παγκόσμια δημοσιονομική και κοινωνική κρίση, ισχυρά συμφέροντα σε αυτές τις χώρες εξασφαλίζουν ότι παραμένουμε δεσμευμένοι στην προστασία των συμφερόντων των ισχυρών ελίτ τους, μέσω του απορρήτου που τους παρέχουν. Αυτό γίνεται σε βάρος των ευρύτερων πληθυσμών τους, καθώς και σε βάρος των φτωχότερων κρατών του κόσμου. πηγή
ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΤΩΝ ΧΩΡΩΝ σύμφωνα με τον Οικονομικό Δείκτη Μυστικότητας FSI
Ο δείκτης FSI περιλαμβάνει 73 χώρες τις οποίες κατατάσσει σε βαθμολογικό πίνακα παρέχοντας ταυτόχρονα μια λεπτομερή για κάθε χώρα έκθεση που εξηγεί λεπτομερώς το βαθμό αδιαφάνειας ως προς το οικονομικό απόρρητο. Το FSI συνδυάζει δύο μετρήσεις, μια ποιοτική και μία ποσοτική. Η ποιοτική μέτρηση εξετάζει τους νόμους και τους κανονισμούς μιας χώρας καθώς επίσης τις διεθνείς συνθήκες συνεργασίας που έχει η κάθε χώρα συνάψει, ώστε να αξιολογηθεί πρώτα και στη συνέχεια να βαθμολογηθεί το επίπεδο αυστηρότητας του απορρήτου που ισχύει σε κάθε χώρα. Η εκτίμηση αυτή δίνεται με τη μορφή «βαθμολογίας απόρρητου»: όσο υψηλότερη είναι η βαθμολογία, τόσο πιο μυστικοπαθής είναι η χώρα. πηγή
Τρεις θέσεις κάτω από την Ελβετία και τα Νησιά Cayman, στο νούμερο 3 φιγουράρει το Λουξεμβούργο (!!!) που είναι η πατρίδα του πρόεδρου του Eurogroup Ζαν Κλοντ Γιούνκερ που συνέχεια μας κουναει το δάχτυλο.
Το Βέλγιο όπου χτυπά η καρδιά της Ευρώπης των δημοκρατικών ιδεωδών και της ακώλυτης υποτίθεται απόλαυσης των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, βρίσκεται στη 15η θέση μυστικοπάθειας από 73 συνολικά χώρες.
Τέσσερις θέσεις πιο κάτω από τις ΗΠΑ, στη νούμερο 9 βρίσκεται η Γερμανία (!!!) των Μέρκελ, Σόϊμπλε και Ραιχενμπαχ . Ο τελευταίος είναι ο τοπικός Κυβερνήτης της «ανατολικής ορθόδοξης ελληνικής επαρχίας της Τέταρτης Γερμανικής Αυτοκρατορίας» που πρόσφατα εξέδωσε Φιρμάνι με τίτλο «Τέλος το τραπεζικό απόρρητο για τους Έλληνες»
Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος των 57 μονάδων που η Γερμανία συγκεντρώνει ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ στη «βαθμολογία μυστικότητας» ως προς την αυστηρότητα που το Γερμανικό Δίκαιο ρυθμίζει το τραπεζικό και επιχειρηματικό απόρρητο, αρκεί μόνο να επισημανθεί η αντίστοιχη βαθμολογία που συγκεντρώνουν ορισμένοι από τους πλέον φημισμένους φορολογικούς παραδείσους. Η Κύπρος συγκεντρώνει 58 βαθμούς, η Ιρλανδία 44, η Πορτογαλική Μαδέρα 51 και η Μάλτα 48. Η θέση 9 που καταλαμβάνει στη γενική κατάταξη η Γερμανία, υπολογίζεται αφού ληφθεί υπόψη το οικονομικό βάρος της χώρας σε παγκόσμια κλίμακα βάσει του εγχώριου χρηματοπιστωτικού μεγέθους της και του όγκου της αγοράς offshore χρηματοοικονομικών υπηρεσιών που παρέχονται στο έδαφός της.
Στον παγκόσμιο χάρτη με τις χώρες όπως αυτές κατατάσσονται σε κλίμακα ανάλογα με την αυστηρότητα του τραπεζικού και επιχειρηματικού απορρήτου, η Γερμανία, στο γενικό δείκτη "FSI value" λαμβάνει 669,8 μονάδες που την κατατάσσουν στη δεύτερη ΚΟΚΚΙΝΗ ΖΩΝΗ (500-1000) από άποψη αυστηρότητας οικονομικού απορρήτου. Μια πιο προσεκτική επισκόπηση του παγκόσμιου δυναμικού χάρτη καταδεικνύει ότι οι περισσότεροι εξωτικοί φορολογικοί παράδεισοι βρίσκονται πολύ πιο χαμηλά από τη Γερμανία στη γενική κλίμακα αυστηρότητας οικονομικού απορρήτου. Δες τον παγκόσμιο χάρτη «αυστηρότητας απορρήτου» εδώ.
Πάμε τώρα να δούμε τα στοιχεία της ειδικής για τη Γερμανία Έκθεσης βάσει των οποίων η Γερμανία κατατάσσεται στη θέση 9 της παγκόσμιας κλίμακας μυστικότητας.
«Η Γερμανία κατατάσσεται στην ένατη θέση του οικονομικού Δείκτη 2011 για τη μυστικότητα ως προς το οικονομικό απόρρητο. Η κατάταξη αυτή βασίζεται σε ένα συνδυασμό της βαθμολογίας του απορρήτου και της στάθμισης του μεριδίου της στην παγκόσμια αγορά υπεράκτιων χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών. Η Γερμανία έχει αξιολογηθεί με 57 βαθμούς αυστηρότητας με ανώτατο θεωρητικό όριο το 100, που την τοποθετεί στην κάτω μεσαία περιοχή της κλίμακας απορρήτου (βλ. διάγραμμα 1).
Η Γερμανία αντιπροσωπεύει κάτι λιγότερο από το 5% της παγκόσμιας αγοράς υπεράκτιων χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, καθιστώντας τη ένα μεγάλο παίκτη σε σύγκριση με άλλες χώρες απορρήτου (βλ. διάγραμμα 2 παρακάτω), αν και δεν βρίσκεται στην ίδια κλίμακα με τεράστιους παίκτες, όπως το Λουξεμβούργο, το Ηνωμένο Βασίλειο και οι ΗΠΑ. Παρά το γεγονός ότι πολλοί άνθρωποι πρέπει να εκπλαγούμε βλέποντας τη Γερμανία στον κατάλογο των δικαιοδοσιών με αυστηρό τραπεζικό και επιχειρηματικό απόρρητο, η έρευνα αποκαλύπτει ένα συνδυασμό εγκαταστάσεων απορρήτου και φορολογικών απαλλαγών για τους μη κατοίκους Γερμανίας, με ένα πολύ μεγάλο offshore χρηματοοικονομικό κέντρο. Με βαθμολογία απορρήτου 57 μονάδων, που μπορεί να συγκριθεί με τις Ηνωμένες Πολιτείες, η Γερμανία βρίσκεται προς το «καθαρότερο» μέρος του φάσματος απορρήτου - αν και αυτό απαιτεί ωστόσο σημαντικές βελτιώσεις.
Η υψηλή κατάταξη της Γερμανίας στο δείκτη FSI πηγάζει σε μεγάλο βαθμό από το γεγονός ότι έχει ένα πολύ μεγάλο οικονομικό Κέντρο στη Φρανκφούρτη που είναι το μεγαλύτερο οικονομικό κέντρο στην ηπειρωτική Ευρώπη. Έρευνα που έγινε στην Ουάσιγκτον με βάση το Global Financial Integrity εντόπισε ότι η Γερμανία είναι η πέμπτη μεγαλύτερη κάτοχος κόσμο ιδιωτικών καταθέσεων μη κατοίκων Γερμανίας, που αποτελεί έναν από τους βασικούς δείκτες των υπεράκτιων δραστηριοτήτων. Όπως και άλλες χώρες του ΟΟΣΑ, η Γερμανία δεν ανταλλάσει φορολογικές πληροφορίες, αυτόματα ή με άλλο τρόπο, με ένα πλήθος από άλλες χώρες. Πολλά περιουσιακά στοιχεία μη κατοίκων Γερμανίας κατέχονται κρυφά με τη χρήση δομών που βασίζονται σε περίτεχνες απόρρητες δικαιοδοσίες αντίστοιχες με αυτές που υπάρχουν στο Λουξεμβούργο και την Ελβετία.
Αυτός ο συνδυασμός του μεσαίου επιπέδου μυστικότητας και του τεράστιου οικονομικού κέντρου της Γερμανίας καθιστά τη Γερμανία σημαντικό παίκτη στον κόσμο του απορρήτου. Είναι χωρίς αμφιβολία φιλική για μεγάλο όγκο «taxevading» και άλλωνπαράνομων ροών και περιουσιακών στοιχείων από ολόκληρο τον κόσμο.
Αν η Γερμανία επιθυμεί να διαδραματίσει πλήρως ρόλο στη σύγχρονη οικονομική κοινότητα, να εμποδίσει και να αποτρέψει παράνομες χρηματοοικονομικές ροές, συμπεριλαμβανομένων των ροών που προέρχονται από φοροδιαφυγή, επιθετικές πρακτικές φοροαποφυγής, διεφθαρμένες πρακτικές και εγκληματικές δραστηριότητες, πρέπει να αναλάβει δράση σχετικά με τα σημεία που σημειώνονται εκτενώς, όπου υπολείπεται των αποδεκτών διεθνών πρότυπων. Βλέπε μέρος 2 της Έκθεσης για λεπτομέρειες σχετικά με τις ελλείψεις της Γερμανίας ως προς τη διαφάνεια".
ΚΟΚΚΙΝΗ ΚΑΡΤΑ ΓΙΑ ΤΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ
-Η Γερμανία δεν περιορίζει επαρκώς το τραπεζικό απόρρητο
-Η Γερμανία δεν δημοσιοποιεί τα στοιχεία των τραστ κατά τη διαδικασία της δημόσιας εγγραφής
-Η Γερμανία δεν διατηρεί στοιχεία ιδιοκτησίας εταιριών σε επίσημα αρχεία
-Η Γερμανία δεν απαιτεί τα στοιχεία του ιδιοκτήτη των εταιρειών που τίθεται σε δημόσια εγγραφή
-Η Γερμανία δεν απαιτεί από χώρα σε χώρα χρηματοοικονομική αναφορά των επιχειρήσεων.
-Η Γερμανία δεν απαιτεί στους εγχώριους πληρωτές να πουν τις εγχώριες φορολογικές αρχές σχετικά με τις πληρωμές σε μη κατοίκους.
Εδώ ολόκληρη η Έκθεση για τη Γερμανία. Εδώ όλες οι Εκθέσεις των 73 χωρών που απαρτίζουν το Δείκτη FSI (πηγή)
Ο δείκτης FSI δεν περιλαμβάνει την Ελλάδα. Είναι όμως προφανές, ότι η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα παγκοσμίως που αν περιλαμβάνονταν στο δείκτη θα κατατάσσονταν στην τελευταία βαθμίδα αφού συγκεντρώνει ΜΗΔΕΝ (0) μονάδες (Ναούρου και Μαλδίβες κατατάσσονται πρώτες από άποψη αυστηρότητας απορρήτου συγκεντρώνοντας 93 και 92 μονάδες αντίστοιχα, ενώ στην τελευταία θέση βρίσκεται η Ισπανία με 34 μονάδες). Το παράδοξο ΝΑ ΜΗΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΧΩΡΑ ΜΕ ΜΗΔΕΝ (0) ΜΟΝΑΔΕΣ εξηγείται από το γεγονός ότι το τραπεζικό απόρρητο αποτελεί σημαντική έκφανση της ιδιωτικής ζωής ο σεβασμός της οποίας συγκαταλέγεται μαζί με την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα στα ανθρώπινα δικαιώματα (αναφέρονται μεταξύ άλλων διεθνών κειμένων στα άρθρα 7 & 8 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης).
Στην Ελλάδα το γενικό τραπεζικό απόρρητο δεν επιβάλλεται από ειδική διάταξη νόμου, αλλά αντλείται από διατάξεις συνταγματικές (2§1, 5§1, 9§1 εδ. β, 19 και 25 Σ/1975) ή και κοινές (252, 371 ΠοινΚ, 57, 59, 197-198, 288 ΑΚ) ή και από τη συμβατική σχέση που συνδέει την Τράπεζα με τον πελάτη της.
Επίσης η οδηγία της ΕΕ για την προστασία των δεδομένων, του 1995, θεσπίζει γενικές αρχές για την εναρμόνιση εθνικών κανόνων, όπως λ.χ. πότε μπορούν προσωπικά δεδομένα να υφίστανται επεξεργασία, καθώς και τα δικαιώματα των ατόμων των οποίων τα δεδομένα έχουν υποστεί επεξεργασία.
Με το πρόσχημα ωστόσο ότι όλοι οι καταθέτες φοροδιαφεύγουν, στην περίοδο πλήρους συνταγματικής εκτροπής που διανύουμε, επιβλήθηκε από τους δανειστές η πρόδηλης και κραυγαλέας αντισυνταγματικότητας διάταξη που επιτρέπει την ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΗ άρση του τραπεζικού απορρήτου για μεμονωμένα πρόσωπα άλλως τη μη διασφάλιση της καθολικότητας και του αδιάβλητου της διαδικασίας με τη νομοθετική εγγύηση της πολιτείας, ότι η εν λόγω διάταξη ισχύει και εφαρμόζεται ΕΝΑΝΤΙ ΠΑΝΤΩΝ, που συνιστά πλην των άλλων, ντροπή και όνειδος για τη Δημοκρατίας μας.
Όπως συνέβαινε στην εποχή της βρετανικής αυτοκρατορίας, που όσα περισσότερα δικαιώματα έχαναν οι θεσμοί των αποικιών, τόσο πιο δημοκρατικά λειτουργούσε το βρετανικό κοινοβούλιο, το ίδιο ακριβώς συμβαίνει σήμερα και στη γερμανική αυτοκρατορία.
alampasis.blogspot.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Το ιστολόγιο δεν υιοθετεί και δεν φέρει καμία ευθύνη για τα σχόλια των αναγνωστών του. Πλέον, οι αναγνώστες μπορούν να σχολιάζουν με το λογαριασμό τους στο facebook ή με λογαριασμούς από τα υπόλοιπα κοινωνικά δίκτυα. Τα ανώνυμα σχόλια θα παραμείνουν κλειστά όσο υπάρχουν άτομα που κρύβονται πίσω από την ανωνυμία για να προβοκάρουν και να επιτεθούν σε άλλους σχολιαστές για να επιβάλλουν τις απόψεις τους.