Πολυεθνικές... απειλές για τα ελληνικά τρόφιμα

Eναν ακόμη αντίπαλο στην προσπάθεια να προωθήσουν τα ελληνικά παραδοσιακά προϊόντα στις διεθνείς αγορές καλούνται να αντιμετωπίσουν οι Έλληνες παραγωγοί.
Αυτός δεν είναι άλλος, από τις μεγάλες πολυεθνικές, οι οποίες εντάσσουν σταδιακά στο χαρτοφυλάκιό τους ελληνικά τρόφιμα, όπως το γιαούρτι και....τη φέτα, που κερδίζουν την προτίμηση χιλιάδων καταναλωτών ανά τον κόσμο λόγω της υψηλής ποιότητας και της μοναδικής τους γεύσης.
Αξιοποιώντας τα κενά στο νομικό πλαίσιο για τη διεθνή κατοχύρωση προϊόντων ΠΟΠ, οικειοποιούνται την ονομασία και αντιγράφουν τη συνταγή τους, παραπλανώντας συνειδητά το αγοραστικό κοινό, εις βάρος των ελληνικών εταιρειών που αγωνίζονται να αυξήσουν τις εξαγωγές τους. Το φαινόμενο αυτό δεν είναι καινούριο, καθώς χρόνια τώρα αρκετοί επιτήδειοι επιδίδονταν στο «σπορ» της αντιγραφής, ωστόσο η είσοδος πολυεθνικών στο παιχνίδι του ανταγωνισμού αλλάζει τα δεδομένα.

Απειλή
Παράγοντες της αγοράς μιλούν ανοιχτά για μια τεράστια απειλή για την εθνική οικονομία, η οποία «ποντάρει» πολλά για την ανάκαμψή της στην ανάπτυξη των εξαγωγών. Τα υπέρογκα κεφάλαια, το εκτεταμένο δίκτυο διανομής, η πρόσβαση στις αλυσίδες σούπερ μάρκετ και κυρίως η διαπραγματευτική δύναμη που έχουν οι πολυεθνικές, δυσχεραίνουν το έργο των ντόπιων παραγωγών, οι οποίοι θα πρέπει να επιλύσουν και μια σειρά από άλλα προβλήματα που προκαλεί η κρίση, όπως η έλλειψη ρευστότητας και η δυσπιστία των ξένων.
«Μήλον της Εριδος»
Η πιο διάσημη περίπτωση οικειοποίησης ελληνικού προϊόντος, είναι το στραγγιστό γιαούρτι στις ΗΠΑ, το οποίο σήμερα θεωρείται το μεγαλύτερο «success story» στην ιστορία του αμερικανικού -κι όχι μόνο- κλάδου τροφίμων. Και όχι άδικα, αφού από το 2008 έως το 2011, ενόσω η ελληνική οικονομία όδευε ταχύτατα προς την πτώχευση, οι πωλήσεις του εκτινάχθηκαν από μερικές δεκάδες εκατ. δολάρια σε σχεδόν 2 δισ. δολάρια.Στην προκειμένη περίπτωση ο Τούρκος επιχειρηματίας Hamdi Ulukaya με το «Chobani» αναρριχήθηκε μέσα σε λίγα χρόνια στην κορυφή, λανσάροντας το γιαούρτι του ως αυθεντικό ελληνικό. Κατάφερε μάλιστα να ξεπεράσει σε πωλήσεις και τη ΦΑΓΕ, η οποία πρώτη απ' όλους μύησε τους Αμερικανούς στο ελληνικό γιαούρτι.Ο Τούρκος επιχειρηματίας δεν είναι ο μόνος που θέλησε να εκμεταλλευτεί τη «φρενίτιδα» των Αμερικανών για το λεγόμενο «Greek Style Yogurt». Στην αγορά έσπευσαν οι κολοσσοί στον χώρο των τροφίμων, όπως η Danone με το «Oikos», η General Mills με το «Yoplait» αλλά και η Pepsico σε συνεργασία με τη γερμανική Muller.
Σύμφωνα με το Σύνδεσμο των Ελλήνων Εξαγωγέων (ΠΣΕ), αντίστοιχα φαινόμενα παρατηρούνται και σε κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με πιο πρόσφατο αυτό της τοποθέτησης γιαουρτιού «ελληνικού στιλ» από γάλα βρετανικών αγελάδων, στα ράφια της αλυσίδας σούπερ μάρκετ Tesco στη Βρετανία.
Να σημειωθεί ότι στα ράφια των αγγλικών σούπερ μάρκετ από τον περασμένο Οκτώβριο παρουσία έχουν επίσης ο Hamdi Ulukaya με το «Chobani» αλλά και η Danone.
Υποκατάστατα-απειλή
Ανάλογες προκλήσεις αντιμετωπίζει και η φέτα. Το πιο διάσημο ελληνικό τυρί μετά την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου στις 25 Οκτωβρίου του 2005, η οποία το κατοχύρωσε ως Προϊόν Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ) γνώρισε πρωτοφανή άνθηση στις διεθνείς αγορές.
Την εντυπωσιακή αυτή άνοδο, απειλούν τώρα να ανακόψουν διάφορες επιχειρήσεις τρίτων χωρών που σφετερίζονται την ονομασία και φτιάχνουν υποκατάστατα προϊόντα, με τις κυριότερες να προέρχονται από την Τουρκία και την Κίνα.
Χαρακτηριστικότερη είναι η περίπτωση της τουρκικής εταιρείας Yorsan Gida Mamulleri Sanayi ve Ticaret Anonim Sirketi, μια από τις κορυφαίες βιομηχανίες γάλακτος της γείτονος, με σημαντική εξαγωγική δραστηριότητα, η οποία έχει κατοχυρώσει στο Turkish Patent Institute ένα προϊόν της με το εμπορικό σήμα «Anatolian Feta Cheese».
Κατοχύρωση
Στην Κίνα, επίσης, γίνεται προσπάθεια από τοπική εταιρεία να κατοχυρώσει τη φέτα ως εμπορικό σήμα στον αρμόδιο κινεζικό οργανισμό. Τέλος, ανάμεσα στα ελληνικά προϊόντα που πέφτουν «θύματα» σφετερισμού είναι και οι ελιές Καλαμών, η φήμη των οποίων ξεπερνάει τα σύνορα της Ευρώπης. Συγκεκριμένα, έχουν εντοπιστεί εταιρείες που χρησιμοποιούν στις συσκευασίες των ελιών που πουλάνε, την επωνυμία «Ελιές Καλαμών» παρ' ότι δεν έχουν καμία σχέση με την περιοχή ή την ποιότητά τους.
Κίνα
Ο μεγαλύτερος αντιγραφέας
Συχνό φαινόμενο, σύμφωνα με τον ΠΣΕ, αποτελούν και οι περιπτώσεις κακόβουλης κατοχύρωσης εμπορικών σημάτων, ελληνικών και όχι μόνο εταιρειών ειδικά στην Κίνα και το Χονγκ Κονγκ.
Συγκεκριμένα, όπως ανέφερε σε ανακοίνωσή του ο Σύνδεσμος των Εξαγωγέων Επιχειρήσεων κινεζικών συμφερόντων φέρονται να κατοχυρώνουν εμπορικά σήματα ελληνικών εταιρειών και να τα διακινούν ως εισαγόμενα στην κινεζική αγορά, ενώ εκκρεμούν αντίστοιχες αιτήσεις των ελληνικών εταιρειών.
Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα, εταιρείας που έχει συσταθεί στο Χονγκ Κονγκ και υπέβαλε τις τελευταίες ημέρες αιτήσεις κατοχύρωσης 145 εμπορικών σημάτων, εκ των οποίων 20 ελληνικών, κυρίως στους τομείς της γούνας και του κοσμήματος.
Μεγάλες πολυεθνικές εντάσσουν σταδιακά στο χαρτοφυλάκιό τους ελληνικά τρόφιμα, όπως το γιαούρτι και τη φέτα, που κερδίζουν την προτίμηση χιλιάδων καταναλωτών ανά τον κόσμο
Αρκετοί επιτήδειοι επιδίδονταν στο «σπορ» της αντιγραφής, ωστόσο η είσοδος πολυεθνικών στο παιχνίδι του ανταγωνισμού αλλάζει τα δεδομένα
«Φρενίτιδα» των Αμερικανών για το λεγόμενο «Greek Style Yogurt». Στην αγορά έσπευσαν οι κολοσσοί στον χώρο των τροφίμων, όπως η Danone με το «Oikos», η General Mills με το «Yoplait» αλλά και η Pepsico σε συνεργασία με τη γερμανική Muller
*ρεπορτάζ του Γιώργου Μανέττα/Ημερησία
πηγη