Κενάν Εβρέν: “Η Αμμόχωστος δεν συμπεριλαμβάνονταν στα σχέδιά μας”

Ουδέποτε η Τουρκία ενδιαφέρθηκε για την τουρκοκυπριακή κοινότητα και ούτε ποτέ θα θυσίαζε τα παιδιά της για τους Τουρκοκύπριους. Εάν εισέβαλε δύο φορές στο νησί το έπραξε για να υλοποιήσει σχέδια που είχαν εκπονηθεί πριν από δεκαετίες. Η δήλωση του πρωθυπουργού της εισβολής Μπουλέντ Ετζεβίτ τα λέγει όλα: «Ακόμη και κανένας Τ/κ να μην υπήρχε στο νησί, εμείς θα το καταλαμβάναμε».

Η σημερινή γραμμή αντιπαράταξης δεν διαφέρει με τη γραμμή που είχε χαραχθεί πολύ πριν τη β΄εισβολή. Η μόνη διαφορά ήταν το Βαρώσι, το οποίο δεν περιλαμβάνονταν στους στρατιωτικούς σχεδιασμούς των Τούρκων κάτι, εξάλλου, που ομολόγησε και ο μετέπειτα πρόεδρος της Τουρκίας, ε.α. στρατηγός Κενάν Εβρέν. Στις 20 Νοεμβρίου 2002 ο Κενάν Εβρέν δήλωσε στο CΝΝ: «Το 1974, όταν οι τουρκικές δυνάμεις αποβιβάστηκαν στην Κύπρο, τα όρια της έκτασης που θα καταλάμβανε και θα αποτελούσαν τα μελλοντικά σύνορα με τους Ε/κ, δεν ήταν τα σημερινά. Το όριο ήταν σε απόσταση και πολύ πίσω από τη σημερινή γραμμή. Ενδεχομένως πήραμε περισσότερα εδάφη με σκοπό να τα αξιοποιήσουμε στις διαπραγματεύσεις που θα ακολουθούσαν. Οι δυνάμεις μας προχώρησαν επειδή δεν συνάντησαν καμιά αντίσταση. Οι επικεφαλής ρωτούσαν: “τι να κάνουμε;” Και η απάντηση που πήραν ήταν: “προχωρήστε”. Η Αμμόχωστος δεν συμπεριλαμβάνονταν στα σχέδιά μας».
Κάθε χρόνο τα τ/κ και τουρκικά φύλλα αναφέρονται σε αφηγήσεις ανθρώπων που έζησαν την εισβολή. Οι περισσότεροι προσπαθούν να παρουσιάσουν υπαίτιους τους Ε/κ, οι οποίοι με τη στάση και τις επιθέσεις τους μετά την εισβολή του Ιουλίου, εξανάγκασαν την Τουρκία να προχωρήσει στη δεύτερη φάση για να διασφαλίσει την ασφάλεια των Τ/κ. Ένας από αυτούς είναι ο εκ των πρώτων πολεμικών ανταποκριτών της Τουρκίας, ο 75χρονος Εργκίν Κονούκσεβρ. Ο Κονούκσεβερ συμμετείχε στη εισβολή ως πολεμικός ανταποκριτής. Όπως αφηγήθηκε σε ανταποκριτή του πρακτορείου «Ανατολή» (Χαβαντίς 10/1/2012) , τρεις δημοσιογράφοι, ο ίδιος και οι Αντέμ Γιαβούζ και Τζενγκίζ Καπκίν συμμετείχαν στη β’ φάση της εισβολής επιβαίνοντες ενός τεθωρακισμένου. Σε κάποια φάση έπρεπε να στείλει τις φωτογραφίες από το μέτωπο στην Κωνσταντινούπολη. Πληροφορήθηκε ότι μετά από λίγο κάποιο ελικόπτερο θα απογειώνονταν από την Κύπρο με προορισμό τα Άδανα.
Κατά τη μετάβασή τους στο χώρο του ελικοδρομίου δέχτηκαν πυροβολισμούς αυτόματων όπλων. Ο Κονούκσεβερ τραυματίστηκε. Ε/κ στρατιώτης έδωσε στον Τζενγκίζ μια πετσέτα για να περιποιηθεί το τραύμα τους. Ο Ε/κ ήταν δημοσιογράφος και όπως δήλωνει σήμερα ο Κονούκσεβερ του είπε: «Και εγώ είμαι δημοσιογράφος, αλλά, δυστυχώς τώρα είμαστε εχθροί». Στη συνέχεια τον μετέφεραν με στρατιωτικό όχημα σε ένα στρατόπεδο και μετά μια ώρα περίπου στο νοσοκομειο. Σε λίγο αποχώρησαν οι δύο Τούρκοι δημοσιογράφοι οπότε αριθμός νοσηλευτών περικύκλωσε το φορείο στο οποίο βρισκόταν και άρχισαν να τον κτυπούν και να τον αποκαλούν «βρομότουρκε». Τότε έφθασε ο γιατρός, ο οποίος του είπε: «Ο όρκος του Ιπποκράτη επιτάσσει να είσαι υπό την προστασία μου. Δεν με ενδιαφέρει ο πόλεμος αλλά ο όρκος μου». Ο Κονούκσεβερ επικέφθηκε την Κύπρο μετά 35 χρόνια και συνάντησε το γιατρό που του έσωσε την ζωή. Επρόκειτο για τον Ανδρέα Δημητριάδη.
Σε σειρά άρθρων στη «Βολκάν» ο αρθρογράφος Σαμπαχατίν Ισμαήλ αναφέρεται στη β΄φάση της εισβολής κα προσπαθεί να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα. Ισχυρίζεται ότι οι δυνάμεις που είχαν αποβιβαστεί στην Κερύνεια είχαν περιορισμένο χώρο ανάπτυξης , Ε/κ κα Ελλαδίτες συνεχώς ενισχύονταν και εξοπλίζονταν και συνεχώς πλησίαζαν τις θέσεις και μονάδες των Τούρκων στην Κερύνεια. Παράλληλα καταπίεζαν και παρενοχλούσαν τους διαμένοντες σε τουρκοχώρια. Ο τουρκικός Στρατός και η τουρκική Κυβέρνηση περίμεναν το σήμα από τη Γενεύη όπου διεξάγοντας συνομιλίες. Το σήμα έφθασε στις 13 Αυγούστου από τον τότε υπουργό Εξωτερικών Τουράν Γκιουνές : «Η Αϊσέ μπορεί να πάει διακοπές». Από την 06:30 της 14ης Αυγούστου άρχισε η β’ φάση, με την τουρκική Κυβέρνηση να επαναλαμβάνει αυτά που ακούμε 38 τώρα χρόνια, ότι δηλαδή «οι Τ/κ δεν πρόκειται να αποδεχτούν περιορισμό των δικαιωμάτων τους ή δικαιώματα μειονότητα., ισότητα με τους Ε/κ, ότι η Τουρκία δεν έχει εδαφικές βλέψεις στη Κύπρο αλλά, ως εγγυήτρια δύναμη, θεωρεί υποχρέωσή της να διασφαλίσει την ασφάλεια των Τούρκων της νήσου, ότι η επιχείρηση δεν στρέφεται κατά της Ελλάδας και της ε/κ κοινότητας αλλά στοχεύει να διασφαλίσει την ανεξαρτησία της Κύπρου και την εδραίωση της ειρήνης και ηρεμίας την οποία θα απολαμβάνουν οι Ε/κ και οι Τ/κ». Ο Ισμαήλ φιλοξενεί στις στήλες του αφηγήσεις Τ/κ. Ως εθνικιστική εφημερίδα η Βολκάν, ήταν αδύνατο να φιλοξενήσει αφηγήσεις ατόμων που δεν συνάδουν με την ιδεολογία της ιδίας και των αναγνωστών της.
Ο Σουάτ Χουσεΐν από την Τόχνη ισχυρίζεται: «Την 14η Αυγούστου έφθασαν στην Τόχνη ένοπλοι Ε/κ. Συγκέντρωσαν κάπου 70 Τ/κ ηλικίας 13-74 στο σχολείο του χωριού. Μεταξύ αυτών βρισκόμουν κι εγώ. Την επομένη προστέθηκαν και κάπου 15 Τούρκοι που τους μετέφεραν από τα γειτονικά χωριά Μαρί και Ζύγι. Στη συνέχεια μας χώρισαν σε δύο ομάδες. Εγώ βρισκόμουν στην ομάδα των 50 ατόμων και υπό τον έλεγχο Ε/κ που έφεραν αυτόματα όπλα. Επιβιβαστήκαμε λεωφορείων με κατεύθυνση τη Λεμεσό. Αποβιβαστήκαμε όταν φθάσαμε στη διασταυρωση Αγίας Φύλας-Παλώδιας. Μας οδήγησαν σε μια ακατοίκητη περιοχή. Είδα ότι εκεί υπήρχαν δύο φρεσκοσκαμμένοι λάκκοι. Μας υποχρέωσαν να καθίσουμε δίπλα στους λάκκους αυτούς και μας κέρασαν από ένα τσιγάρο. Δεν θυμάμαι αν προλάβαμε 2-3 ρουφηξιές οπότε άρχισαν να μας πυροβολούν. Τραυματίστηκα στο χέρι και πόδι και σωριάστηκα πάνω στους συγχωριανούς μου. Ήμουν γεμάτος αίματα. Οι ενόπλοι Ε/κ υπέθεσαν ότι πέθανα. Ένας από αυτούς, με ελληνική προφορά, είπε: «Τελειώσαμε. Φέρτε τις μπουλντόζες να τους θάψουμε». Όταν απομακρύνθηκαν κρύφτηκα στη συστάδα δενδρων που βρίσκεται σε κάποια απόσταση. Δεν είχα τραυματιστεί βαριά αλλά πονούσα. Κρύφτηκα 6 περίπου μέρες. Μετά κατόρθωσαν να φθάσω στο χωριό Μουταγιάκα και από εκεί μεταφέρθηκα με ασθενοφόρο των ΗΕ στην περιοχή της βάσης της Επισκοπής».
Μπογάζι και Βαρώσι σε τουρκικά χέρια
Η ΠΕΜΠΕΚεσκίν σε ρεπορτάζ της στη «Βολκάν» αναφέρεται στα απομνημονεύματα του στρατιωτικού διοικητή Μπετιρχάν τόσο την πρώτη φάση όσο και τη δεύτερη φάση της εισβολή. Γράφει τα εξής: «14/8/1974. Σύμφωνα με ανακοινώσεις που μεταδίδονταν από το ραδιόφωνο, οι τουρκικές ειρηνευτικές δυνάμεις άρχισαν από τι πρωινές ώρες τις επιθέσεις τόσο από δυσμάς όσο και από ανατολάς. Οι όλμοι, τα πυροβόλα, τα αυτόματα των Ε/κ ασταμάτητα έβαλαν κατά της εντός των τειχών Αμμόχωστου. Οι Ε/κ έκαναν ό,τι μπορούσαν, όπως ένα άτομο όταν κινδυνεύει να πνιγεί. Το πυρ κατά της εντός των τειχών πόλης ήταν ανελέητο. Στις 05:55 ελήφθη σήμα από τη διοίκηση του 6ου Σώματος Στρατού και τη Διοίκηση για να παραμείνουν οι τ/κ δυνάμεις αντίστασης στις θέσεις τους και να εντοπίζουν τα σημεία επίθεσης του εχθρού. Στις 10:20 απερριφθη η πρόταση των Ε/κ για κατάπαυση του πυρός. Υπήρχε η εντύπωση ότι η πρόταση έγινε απλά και μόνο για να κερδίσουν χρόνο και να ενισχύσουν τις δυνάμεις τους. Τα αεροσκάφη μας βομβάρδιζαν τους στόχους που τους είχαμε υποδείξει αλλά και όσους μπορούσαν να εντοπίσουν οι ίδιοι οι πιλότοι. Στο Βαρώσι σημειώθηκαν κάποιες πυρκαγιές. Οι πυροβολισμοί των Ε/κ κατά της εντός των τειχών Αμμοχώστου συνεχώς κλιμακώνονταν λες και ήθελαν να εκδικηθούν τους βομβαρδισμούς των αεροσκαφών μας. Είχαμε κάποιες ζημιές στις θέσεις μας και τέσσερεις τραυματίες ενώ καταστράφηκε και ένα ΠΑΟ. Οι πυροβολισμοί των ε/κ συνεχίστηκαν μέχρι τη νύκτα της 14ης Αυγούστου.
Ο ΜΠΑΪΡΑΚ ΠΑΝΗΓΥΡΙΖΕ
?15/8/1974. Έφθασε η μέρα νίκης της Αμμοχώστου. Από τις πρώτες πρωινές ώρες ο εχθρός βάλλει μεόλμους ενώ επί της οδού Αμμοχώστου-Λευκωσίας έστησε οδόφραγμα. Ζητήσαμε τη διάθεση αεροσκάφους για να αναχαιτίσει την κατάσταση. Στις 12:00 ο Μπαϊράκ μετέδωσε την εξής είδηση:«Αγαπητοί ακροατές. Εδώ Μπαϊράκ. Η φωνή των Τούρκων αγωνιστών. Η πόλη της Αμμοχώστου και η ναυτική βάση του Μπογαζίου περιήλθαν στον έλεγχο των τουρκικών ειρηνευτικών δυνάμεων. Μετά από τον πανηγυρισμό στο Τζάος, ήλθε η σειρά για πανηγυρισμούς των κατοίκων της Αμμοχωστου και του συνόλου των τούρκων της νήσου. Ζήτω η μητέρα πατρίδα. Ζήτω οι τουρκικές ειρηνευτικές δυνάμεις , ζήτω οι Τουρκοι της Κύπρου. Ζήτω η τουρκική Αμμόχωστος».. Παρά την ανακοίνωση αυτή, ηΑμμόχωστος ήταν ακόμη αποκομμένη από τις τουρκικές ειρηνευτικές δυνάμεις. Από τους όλμους των Ε/κ εξερράγη πυρκαγιά στο λιμάνι της Αμμοχώστου, η οποία έθετε σε κίνδυνο την πόλη. Οι Ε/καντιλήφθηκαν την ήττα τους και θέλησαν να πυρπολήσουν το λιμάνι. Η πυρκαγιά συνεχίστηκε μέχρι τα μεσάνυκτα. Στις 15:50 τρία αεροσκάφη μας βομβάρδισαν ε/κ θέσεις αλλά οι ε/κ συνέχισαν να βάλλουνεναντίον μας».

?Στις 15/8/1974ώρα 11:00 πήραμε το εξής σήμα από τις τουρκικές περιοχές που βρίσκονται υπό άμυνα και αντιστέκονται: “Οι εθνοφρουροί και οι Ελλαδίτες στρατιώτες υψώνουν την τουρκική σημαία στα τεθωρακισμένα και άρματα και εισέρχονται στις τουρκικές περιοχές όπου επιδίδονται σε γενοκτονία.Προσοχή: Μην ανοίξετε τις πύλες Αμμοχώστου. Αύριο 16 Αυγούστου θα βρίσκεται στο πλευρό σας οτουρκικός Στρατός”.

?Το απόγευμαακούαμε τις ερπύστριες των τεθωρακισμένων και ζητήσαμε από τη διοίκηση να μας ενημερώσει αν επρόκειτο για τουρκικά. Η απάντηση ήταν αρνητική και επαναλήφθηκε η προειδοποίηση: “Μην ανοίξετε τις πύλες της Αμμοχωστου διαφορετικά θα πάνε χαμένα όλα όσα πετύχαμε με την άμυνα μας. Ο τουρκικός Στρατός θα εισέλθει στην πόλη στις 16 Αυγούστου”. Οι αγωνιστές κλήθηκαν να χρησιμοποιήσουν όλες τους τις σφάιρες και να αντισταθούν για μια ακόμη μέρα».
philenews.com