Το σκληρό «πόκερ» της Ανατολικής Μεσογείου.

Του Μιχάλη Ιγνατίου

Ενώ η Ελλάδα και η Κύπρος σπαράσσονται από την οικονομική κρίση που προκάλεσαν οι πολιτικοί των δύο χωρών, οι εξελίξεις είναι ραγδαίες στη γειτονιά μας και μας αφορούν. Τη στιγμή που αλλάζει ο χάρτης των συμμαχιών στην περιοχή, μια φιλική χώρα (το Ισραήλ) και μια εχθρική (η Τουρκία) ανταγωνίζονται για τον έλεγχο της Ανατολικής Μεσογείου.


Από τη στήλη αυτή επιμένουμε να ασχολούμαστε με τα θέματα της Μέσης Ανατολής διότι η περιοχή είναι πηγή προβλημάτων. Παλαιότερα, η Ελλάδα και η Κύπρος επηρεάζονταν διαφορετικά. Οι Άραβες χρησιμοποιούσαν τις δυο χώρες ως ορμητήρια για τη δράση τους. Έγιναν πολλές αεροπειρατείες και βομβιστικές επιθέσεις. Ήταν μια εποχή τρέλας και παράνοιας, που επηρέασε δραματικά τον ελληνικό τουρισμό, όταν ο τότε Πρόεδρος Ρόναλντ Ρίγκαν ανακοίνωσε από την αμερικανική τηλεόραση την «ταξιδιωτική οδηγία» εναντίον της Ελλάδας. Τότε Αθήνα και Λευκωσία διάκειντο φιλικά προς τον αραβικό κόσμο. Τώρα η μεν Κύπρος προχώρησε ήδη σε στρατηγική συνεργασία με το Ισραήλ, η δε Ελλάδα θα το πράξει πολύ σύντομα.
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός έχει σχεδιάσει την πολιτική του με τρόπο που να μην επηρεάζονται οι αποφάσεις του από τον Πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα. Ο «ανάγωγος» τρόπος με τον οποίο συμπεριφέρθηκε στον Αμερικανό ηγέτη με αφορμή τη συμφωνία για το πυρηνικό εργοστάσιο του Ιράν προδιαθέτει για τη συνέχεια. Ο κ. Νετανιάχου μετρά στους φίλους και συμμάχους του τον κ. Αναστασιάδη στη Λευκωσία και τον κ. Σαμαρά στην Αθήνα. Την ίδια στιγμή το «εβραϊκό λόμπι» στην Ουάσιγκτον υποστηρίζει όλες τις ενέργειες των Ελληνοαμερικανών, οι οποίοι αρχίζουν να μετρούν νίκες έναντι της Τουρκίας στο Κογκρέσο.
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός βρίσκεται και σε διαδικασία ομαλοποίησης των σχέσεών του με την Αίγυπτο, που είχαν τραυματιστεί με ευθύνη του πρωθυπουργού της Τουρκίας, ο οποίος και έλεγχε ολοκληρωτικά το προηγούμενο ισλαμικό καθεστώς της χώρας. Ταυτόχρονα ξεκίνησε μια άτυπη συνεργασία ανταλλαγής πληροφοριών με τη Σαουδική Αραβία, οι ηγέτες της οποίας «κάρφωσαν» τον κ. Ομπάμα στους Ισραηλίτες όταν ξεκίνησε το διάλογο με την Τεχεράνη.
Απέναντι στο Ισραήλ στέκεται η Τουρκία, η οποία όμως δεν γίνεται αποδεκτή ως «αρχηγός» από τον αραβικό κόσμο. Η στενή φιλική σχέση με το Ιράν και η ενθάρρυνση των τρομοκρατών της Αλ Κάιντα να ξεκινήσουν τον εμφύλιο στη Συρία δεν αποτελούν διαβατήριο για αποδοχή από τους Άραβες. Την ίδια στιγμή προκαλεί εντύπωση το γεγονός ότι ο Ταγίπ Ερντογάν λησμόνησε το προσφιλές του θέμα, που ήταν η χρησιμοποίηση της Χαμάς ως «εργαλείου» ψευτοπαλικαριάς απέναντι στο Ισραήλ αλλά και στον Μπαράκ Ομπάμα, ο οποίος διατηρεί την εν λόγω οργάνωση στον κατάλογο με τις τρομοκρατικές οργανώσεις.
Το ερώτημα στην Ουάσιγκτον είναι ποιος θα αναδειχθεί νικητής σ’ αυτό τον πόλεμο επικράτησης στην Ανατολική Μεσόγειο. Το Ισραήλ δεν έχει καμία πολυτέλεια να χάσει, διότι ο αγώνας του αφορά σε αυτή καθαυτή την ύπαρξή του. Η Τουρκία, από την άλλη πλευρά, είναι υποχρεωμένη να παλέψει με τους «δαίμονές» της, που είναι πολλοί. Οι Κούρδοι, οι οποίοι συμμάχησαν με το Τελ Αβίβ, προχωρούν ολοταχώς υλοποιώντας τα σχέδιά τους χωρίς η Άγκυρα να δύναται να τα εκτροχιάσει. Στη Συρία, όσο αντέχει ο Άσαντ, τόσο θα ταλαιπωρείται ο κ. Ερντογάν, αφού θα παραμείνουν στη χώρα του το μισό εκατομμύριο πρόσφυγες, ενώ άρχισαν να συρρέουν και οι τρομοκράτες της Αλ Κάιντα.
Όσο και να φαίνεται απίστευτο, η αιμάσσουσα πληγή του Κυπριακού προκαλεί προβλήματα στην Τουρκία, η οποία όποια λύση κι αν αποσπάσει νικήτρια θα ’ναι. Και γι’ αυτό το λόγο η Λευκωσία ΔΕΝ πρέπει να εισέλθει σε διαπραγματεύσεις. Ελπίζω ότι ο κ. Αναστασιάδης θα ακούσει τη συμβουλή του κ. Νετανιάχου και δεν θα βάλει την υπογραφή του σε κανένα σχέδιο που θα θέτει την Κύπρο υπό την απόλυτη επιρροή της Άγκυρας...
e-mail: mignatiou@aol.com
twitter: @mignatiou
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο περιοδικό ΕΠΙΚΑΙΡΑ (Τεύχος 215)