Ελληνικοί Μύθοι… Δηιάνειρα

Αφού πέρασε τέσσερα ολόκληρα χρόνια στον Φενεό ο Ηρακλής αποφάσισε να εγκαταλείψει την Πελοπόννησο. Πέρασε με πλοία με μια σημαντική αρκαδική δύναμη απέναντι στην Καλυδώνα της Αιτωλίας όπου και εγκαταστάθηκε. Μην έxοντας ούτε νόμιμο γιο, ούτε και σύζυγο, άρχισε να φλερτάρει την υποτιθέμενη κόρη του Οινέα Δηιάνειρα, εκπληρώνον­τας ουσιαστικά την υπόσχεση πού έδωσε στο πνεύμα του αδελφού της Μελέαγρου.
Η Δηιάνειρα όμως, στην πραγμα­τικότητα ήταν κόρη του Διόνυσου και της συζύγου του Οινέα Αλθαίας όπως αποδείχθηκε καθαρά όταν πέθανε ο Μελέα­γρος και η Aρτεμις μεταμόρφωσε, τις θρηνούσες αδελφές του σε Μελεαγρίδες , ο Διόνυσος τότε κατάφερε να πείσει την Άρτεμη να διατηρήσουν την ανθρώπινη μορφή τους η Δηιάνειρα και η Γόργη μια από τις αδελφές της (1).
β. Γαμπροί αμέτρητοι παρουσιάστηκαν στο παλάτι του Οινέα στην Πλευρώνα για να ζητήσουν την πανέμορφη Δηιάνειρα η οποία ήξερε να οδηγεί άρμα και ήταν εξασκημένη στην πολεμική τέχνη , όλοι τους ,παραιτήθηκαν όμως μόλις έμαθαν ότι έχουν ανταγωνιστές τον Ηρακλή και τον ποτάμια θεό Αχελώο. Είναι πασίγνωστο ότι ο αθάνατος Αχελώος συνήθιζε να εμφανίζεται με τρεις μορφές: ως ταύρος, ως πιτσιλωτό, διάστικτο φίδι και ως ταυροκεφαλος άντρας. Από τα πυκνά του γενιά έτρεχε ποτάμι το νερό και η Δηιάνειρα θα προτιμούσε να πεθάνει παρά να τον παντρευτεί (2).
γ. Όταν ο Οινεύς ζήτησε από τον Ηρακλή να δικαιολογήσει την απαίτηση του, υπερήφανος εκείνος απάντησε ότι η Δηιάνειρα δεν θα έχει μόνο πεθερό τον Δία, αν τον παντρευτεί, άλλά θα χαίρεται εξ αντανακλάσεως και τη δόξα των Δώδεκα Άθλων του ιδίου. Ο Αχελώος – με μορφή ταυροκεφαλου άντρα αυτή τη φορά – γέλασε με όλα αυτά λέγοντας ότι ο ίδιος ήταν γνωστή προσωπικότητα, πατήρ πάντων των υδάτων της Ελλάδας και όχι άπατρις ξένος σαν τον Ηρακλή επί πλέον το μαντείο της Δωδώνης συμβουλεύει όλους τούς επισκέπτες να του προσφέρουν θυσίες. Ύστερα άρχισε να πειράζει τον Ηρακλή :
- Δεν είσαι γιος του Δία, αλλιώς η μητέρα σου είναι μοιχαλίδα !
Συνοφρυωμένος ο Ηρακλής απάντησε:
- Είμαι καλύτερος στην πάλη παρά στη συζήτηση και δεν ανέχομαι να προσβάλλεις τη μάνα μου!
δ. Ο Αχελώος πέταξε κάτω την πράσινη φορεσιά του και πάλεψε με τον Ηρακλή ωσότου εκείνος τον έριξε χάμω , τότε επιδέξια μεταμορφώθηκε σε πιτσιλωτό φίδι θέλοντας να διαφύγει έρποντας.
- Φίδια έπνιγα στη κούνια μου κιόλας! γέλασε ο Ηρακλής και έσκυψε για να τον αρπάξει από το λαιμό.
Τότε ο Αχελώος μεταμορφώθηκε σε ταύρο και του όρμησε , ο Ηρακλής σβέλτα πήδηξε στο πλάι, τον άρπαξε από τα δύο κέρατα και τον κοπάνησε χάμω με τόση ορμή, ώστε έσπασε από τη ρίζα το δεξί του κέρατο . Ο Αχελώος υποχώρησε αξιολύπητα ντροπιασμένος και έκρυψε κάτω από στεφάνι ιτιάς το τραύμα του (3) . Μερικοί λένε ότι ο Ηρακλής επέστρεψε το σπασμένο κέρατο στον Αχελώο με αντάλλαγμα το κέρας της αίγας Αμάλθειας ενώ κατ” άλλους οι Ναϊάδες το μετέτρεψαν σε κέρας της Αμάλθειας και το προσέφερε ο Ηρακλής στον Οινέα ως δωρο γάμου (4) . Άλλοι πάλι ισχυρίζονται ότι οι Εσπερίδες γέμισαν το κέρατο με χρυσά φρούτα – γι” αυτό το λόγο ονομάζεται τώρα κέρατο της Αφθονίας -, και το μετέφερε κατά τη διάρκεια του Δωδέκατου Άθλου ο Ηρακλής στον Ταρταρο και το χάρισε στον Πλούτο, το βοηθό της Τύχης (5).
ε. Αφού παντρεύτηκε τη Δηιάνειρα ο Ηρακλής βάδισε με τούς Καλυδώνιους εναντίον της θεσπρωτικής Εφύρας – αργότερα Κίχυρου – όπου κατανίκησε και σκότωσε το βασιλιά Φυλεα. Ανάμεσα στους αιχμάλωτους ήταν και η Αστυόχη με την οποία ο Ηρακλής έκανε τον Τληπόλεμο , μερικοί όμως πιστεύουν ότι μητέρα του Τληπόλεμου ήταν η κόρη του Αμύντορα , Αστυδάμεια, την οποία ο Ηρακλής έκλεψε από την Εφύρα της Ηλείας, ονομαστή για τα φαρμάκια της (6).
ζ. Ακολουθώντας τις συμβουλές ενός μαντείου ο Ηρακλής μήνυσε στον φίλο του Θέσπιο:
- Κράτησε επτά από τούς γιους σου στις Θεσπιές, στείλε τρεις στη Θήβα και πρόσταξε τούς υπόλοιπους σαράντα να εποικίσουν το νησί της Σαρδηνίας!
Ο Θέσπις υπάκουσε. Οι απόγονοι όσων πήγαν στη Θήβα περιβάλλονται μέχρι και σήμερα με μεγάλο σεβασμό , όσων απόγονοι παρέμειναν στις Θεσπιές – οι λεγόμενοι Δημουχοι – μέχρι τελευταία κυβερνούσαν την πόλη. Οι δυνάμεις πού οδήγησε ο Ιόλαος στη Σαρδηνία περιλάμβα­ναν Αθηναίους και Θεσπιές μεταξύ άλλων και έτσι απετέλεσαν την πρώτη αποικιστική εκστρατεία στην οποία οι βασιλιάδες και οι απλοί άνθρωποι προέρχονταν από διαφορετικές φυλές. Κατανικώντας τούς Σαρδηνίους στις περισσότε­ρες μάχες ο Ιόλαος μοίρασε το νησί σε πολλές επαρχίες, το φύτεψε με ελιές και το έκανε τόσο γόνιμο ώστε έκτοτε οι Καρχηδόνιοι αντιμετωπίζουν τεράστιες περιπέτειες και κιν­δύνους για να το αποκτήσουν. Ίδρυσε την Ολβία και έπεισε τούς Αθηναίους να ιδρύσουν την Ογρύλη. Με τη σύμφωνη γνώμη των γιων του Θεσπιου, οι οποίοι τον έβλεπαν σαν δεύτερο πατέρα τους, ο Ιόλαος αποκάλεσε τούς άποικους από τον εαυτό του ΙολαεΙς. Μέχρι σήμερα προσφέρουν θυσίες στον Πατέρα Ιόλαο όπως οι πέρσες στον Πατέρα Κύρο. Λέγεται ότι τελικά ο Ιόλαος επέστρεψε μέσω Σικελίας στην Ελλάδα όπου μερικοί πιστοί του: εγκαταστάθηκαν επίσης και τον τιμούσαν ως ήρωα. Κατά τούς Θηβαίους όμως, οι οποίοι μάλλον ξέρουν καλύτερα, δεν επέστρεψε ποτέ κανένας από τούς άποικους (7).
η. Ύστερα από τρία χρόνια σε κάποιο συμπόσιο ο Ηρακλής εκνευρίστηκε πολύ με έναν νεαρό συγγενή του Οινέα, ο οποίος αναφέρεται ως Eύνομος, Ευρύνομος, Έννο­μος , Αρχίας και Χαιρίας και ήταν γιος του Αρχιτελη. Έπρεπε να ρίξει νερό στα χέρια του Ηρακλή, από αδεξιό­τητα όμως έβρεξε τα ποδιά του και αυτός του έδωσε μεγαλύτερη σφαλιάρα από όσο ήθελε και τον άφησε στον τόπο. Παρ” όλο πού ο Αρχιτελης τον συγχώρεσε για το ατύχημα, ο Ηρακλής αποφάσισε να αυτοεξοριστεί , για τιμωρία πήρε τη Δηιάνειρα και το γιο του Ύλλο και ξεκίνησε για την Τραχίνα, πατρίδα του Κηυκα, ανεψιού του Αμφιτρύωνα (8).
θ. Είχε συμβεί ένα παρόμοιο ατύχημα και στον Φλιούν­τα, πόλη πού βρίσκεται ανατολικά από την Αρκαδία, τον καιρό πού ο Ηρακλής επέστρεψε από τον κήπο των Εσπε­ρίδων. Δεν του άρεσε το ποτό πού του προσέφερε, γι” αυτό χτύπησε τον Κύαθο, τον οινοχόο με το ένα του δάχτυλο, και ο άτυχος πέθανε αμέσως. Στη μνήμη του Κύαθου χτίστηκε ναΐσκος δίπλα στο ναό του Φλιάσιου Απόλλωνα (9).
ι. Μερικοί λένε ότι ο Ηρακλής πάλεψε με τον Αχελώο προτού ακόμα σκοτώσει τον Ίφιτο για το οποίο και τον εξόρισαν στην Τραχίνα , κατ” άλλους πάλι στην Τραχίνα βρέθηκε όταν τον εξόρισαν για πρώτη φορά από την Τίρυν­θα (10). Πάντως έφτασε μαζί με τη Δηιάνειρα στον πλημμυρισμένο τότε Εύηνο ποταμό, όπου ο κένταυρος Νέσσος, ισχυρι­ζόμενός ότι ήσαν ο εντεταλμένος από τούς θεούς πορθμέας, ο οποίος διαλέχτηκε λόγω της τιμιότητας του γι” αυτό το πόστο, προσφέρθηκε να περάσει έναντι μικρής αμοιβής τη Δηιάνειρα στην αντίπερα όχθη με στεγνά πόδια όσο ο Ηρακλής θα περνούσε κολυμπώντας . Ο Ηρακλής συμφώ­νησε, πλήρωσε στον Νέσσο όσα ζήτησε και ύστερα, αφού έριξε απέναντι το ρόπαλο και το τόξο του, έπεσε στο νερό. Αντίθετα με ότι συμφωνήθηκε, ο Νέσσος κάλπασε προς άλλη κατεύθυνση με τη Δηιάνειρα στην αγκαλιά, την έριξε έπειτα χάμω και προσπάθησε να τη βιάσει. Εκείνη φώναξε βοήθεια, οπότε ο Ηρακλής αρπάζοντας το τόξο του στόχευσε πολύ προσεκτικά και διαπέρασε το στήθος του Νέσσου από μισό μίλι μακριά.
κ. Τραβώντας το τόξο από την πληγή του ο Νέσσος είπε στη Δηιάνειρα:
- Αν αναμείξεις το χυμένο στη γη σπέρμα μου με το αίμα της πληγής μου, προσθέσεις λίγο ελαιόλαδο και αλείψεις στα κρυφά με αυτό το χιτώνα του Ηρακλή, δεν θα έχεις αιτία να ξαναπαραπόνεθεις για τις απιστίες του .
Η Δηιάνειρα μάζεψε γρήγορα σε μια σταμνά το αίμα και το σπέρμα, έπειτα την σφράγισε και την πήρε μαζί της χωρίς να πει κουβέντα στον Ηρακλή για όλα αυτά (11).
λ. Σύμφωνα με μιαν άλλη παραλλαγή της ιστορίας ο Νέσσος προσέφερε στη Δηιάνειρα νήμα βουτηγμένο στο αίμα του και την συμβούλεψε να το υφάνει στον χιτώνα του Ηρακλή . Η τρίτη παραλλαγή λέει ότι ο Νέσσος προσέφερε στη Δηιάνειρα το δικό του αιματοστικτο χιτώνα ως ερωτο­γητεμα, ύστερα κατέφυγε σε μια κοντινή λοκρικη φυλή όπου και πέθανε από το τραύμα του , το σώμα του σάπισε άταφο στους πρόποδες του Ταφιασσου λόφου γεμίζοντας την περιοχή με δυσώδη οσμή – εξου και οι Λοκροι αποκαλούνται Οζόλαι . Η πηγή κοντά στην οποία πέθανε, ακόμα μυρίζει άσχημα και περιέχει θρόμβους αίματος (12).
μ. Εκείνη την εποχή ο Ηρακλής είχε πια πολλά παιδιά από τη Δηιάνειρα: τον Ύλλο, τον Κτησιππο, τον Γληνό και τον Οδίτη, καθώς και τη Μακαρία, τη μοναδική του κόρη
hellasforce.com