ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΜΥΘΟΙ… Ο Θησεύς στην Κρήτη

Κατά πόσο η Μήδεια έπεισε τον Αιγέα να στείλει τον Θησέα για να αντιμετωπίσει τον άγριο άσπρο ταύρο του Ποσειδώνα ή αν ο Θησεύς από μόνος του ανέλαβε να εξολοθρεύσει το τέρας αυτό πού έβγαζε φωτιές από τα ρουθούνια, αφού εκδιώχθηκε η Μήδεια από την Αθήνα, ελπίζοντας ότι έτσι θα αποκτήσει μεγαλύτερη εύνοια από τούς Αθηναίους, είναι ένα σημείο διαμάχης . Ο ταύρος πού είχε φέρει ο Ηρακλής από την Κρήτη, τον οποίο άφησε ελεύθερο στην πεδιάδα του Αργους και από έχει, μέσω του Ισθμού, οδήγησε στο Μαραθώνα, είχε σκοτώσει εκατοντάδες άνδρες στις πόλεις Προβάλινθο και Τρικόρυνθο, μεταξύ των οποίων (κάποιοι λένε) και τον Ανδρόγεω, τον γιο του Μίνωα. Ο Θησεύς άρπαξε με θάρρος τα θανατηφόρα κέρατα, έσυρε θριαμβευτι­κά τον ταύρο μέσα στους δρόμους της Αθήνας και ανηφόρισε την απότομη πλαγία της Ακρόπολης όπου τον θυσίασε στην Αθηνά ή στον Απόλλωνα (1).

β. Καθώς πλησίαζε στο Μαραθώνα, ο Θησεύς φιλοξενήθηκε πολύ εγκάρδια από μια μόνη γριά φτωχιά γυναίκα πού ονομαζόταν Εκάλη ή Εκαλίνη, η οποία έταξε ένα κριάρι στο Δία αν τον βοηθούσε να επιστρέψει σώος. Πέθανε όμως πριν το γυρισμό του και ο Θησεύς καθιέρωσε προς τιμήν της και του Εκάλειου Δία, τα Eκαλήσια πού από τότε πάντα γιορτάζονταν. Επειδή ο Θησεύς δεν ήταν παρά ένας έφηβος τον καιρό εκείνο, η Εκάλη τον χάιδεψε στοργικά σαν να ταν παιδί της και γι’ αυτό συχνά την αναφέρουν περισσότερο με το υποκοριστικό της Εκαλίνη παρά Εκά­λη (2).
γ. Σαν αντίποινα για το θάνατο του Ανδρόγεω, ο Μίνως απαίτησε από τούς , Αθηναίους να στέλνουν εφτά νέους και εφτά νέες κάθε εννιά χρόνια – συγκεκριμένα με τον τερματισμό κάθε Μεγάλου Έτους – στον κρητικό Λαβύρινθο, όπου ο Μινώταυρος περίμενε να τούς καταβροχθίσει. Αυτός ο Μινώταυρος πού ονομαζόταν Αστέριος ή Αστερί­ων ήταν το τέρας με κεφάλι ταύρου πού η Πασιφάη είχε γεννήσει από τον λευκό ταύρο (3) . Μόλις ο Θησεύς έφτασε στην Αθήνα ήταν η ώρα πού θα πληρωνόταν ο ανθρώπινος φόρος για τρίτη φορά και λυπήθηκε τόσο βαθιά για τούς γονείς των παιδιών πού θα διάλεγαν με κλήρο, ώστε προσφέρθηκε ο ίδιος σαν θύμα, παρά τις επίμονες προσπάθειες του Αιγέα να τον μεταπείσει. Άλλοι όμως λένε ότι ο κλήρος είχε πέσει σ’ αυτόν και άλλοι ότι ο βασιλιάς ΜΙνως είχε έλθει αυτοπροσώπως με μεγάλο στόλο για να διαλέξει τα θύματα. Το μάτι του έλαμψε όταν είδε τον Θησέα, ο οποίος αν και γεννημένος στην Τροιζηνα κι όχι στην Αθήνα, προσφέρθηκε εθελοντικά να πάει, με τη συμφωνία ότι αν κατάφερνε να υποτάξει τον Μινώταυρο με γυμνά χέρια, ο Μίνως θα δεχόταν να άρει τον φόρο.
δ. Τις δύο προηγούμενες φορές, το πλοίο πού μετέφερε τα δεκατέσσερα θύματα ταξίδευε με μαύρα πανιά αλλά ο Θησεύς ήταν πεπεισμένος ότι οι θεοί ήταν με το μέρος του και γι’ αυτό ο Αιγεύς του έδωσε ένα λευκό πανί για να υψώσει στην επιστροφή του, σαν σημάδι επιτυχίας, αν και μερικοί λένε ότι ήταν κόκκινο, βαμμένο με τον καρπό ενός είδους βελανιδιάς (5).
ε. Όταν τραβήχτηκαν οι κλήροι μέσα στο Πρυτανείο, ο Θησεύς οδήγησε τούς συντρόφους του στο Δελφίνιο ναό όπου, εκ μέρους όλων, προσέφερε στον Απόλλωνα ένα κλαδί ελιάς με τυλιγμένο πάνω του άσπρο μαλλί . Οι δεκατέσσερις μητέρες έφεραν εφόδια για το ταξίδι και για να ενθαρρύνουν τα παιδιά τους διηγιόνταν παραμύθια και ιστορίες με ήρωες. Ο Θησεύς όμως αντικατέστησε δύο από τις κοπέλες με δύο θηλυπρεπείς νέους πού είχαν ασυνήθιστο θάρρος και ετοιμό­τητα πνεύματος. Τούς πρόσταξε να κάνουν ζεστά μπάνια, να αποφεύγουν τις ακτίνες του ήλιου, να αρωματίζουν τα μαλλιά και το σώμα τους με λάδια και να εξασκηθούν στη γυναικεία ομιλία, στις χειρονομίες και στο περπάτημα. Μ’ αυτό το τρόπο θα μπορούσε να εξαπατήσει τον Μίνωα και να τούς περάσει για κοπέλες (6).
ζ . Ο Φαίαξ, ο πρόγονος των Φαιάκων ανάμεσα στους οποίους βρέθηκε ο Οδυσσεύς, στέκονταν κυβερνήτη πλώρη του πλοίου με τα τριάντα κουπιά με το οποίο ταξίδεψαν, γιατί τα χρόνια εκείνα κανένας Αθηναίος δεν ήξερε από ναυτιλία. Μερικοί λένε ότι κυβερνήτης ήταν ο Φέρεκλος άλλά μάλλον έχουν δίκαιο αυτοί πού τον ονομά­ζουν Ναυσιθοο, γιατί ο Θησεύς, μετά το γυρισμό του ανέγειρε μνημεία προς τιμήν του Ναυσιθοου και του Φαίακα στο Φάληρο, στο λιμάνι της αναχώρησης. Προς τιμήν τους γίνονταν επίσης και η τοπική γιορτή Κυβερνήσια (7).
η. Το μαντείο των Δελφών είχε συμβουλεύσει τον Θησέα να πάρει την Αφροδίτη για οδηγό και σύντροφο στο ταξίδι του, για αυτό προσέφερε θυσία στη θεά κοντά στη θάλασσα. Και να! έγινε το θαύμα. την ώρα της θυσίας, το θύμα πού ήταν μια γίδα, έγινε τράγος. Μ’ αυτό το θαύμα της μεταμόρφωσης κέρδισε η Αφροδίτη την επωνυμία Επιτρα­γία (8).
θ. Την έκτη μέρα του Μουνιχιώνα (Απρίλη), ο Θη­σεύς άνοιξε πανιά. Από τότε, κάθε χρόνο την ίδια μέρα, οι Αθηναίοι έστελναν παρθένες στο Δελφινιο ναό για να εξευμενίσουν τον Απόλλωνα γιατί ο Θησεύς είχε παραλείψει να το κάνει πριν ξεκινήσει το ταξίδι του . Η δυσαρέσκεια του θεού φάνηκε με μια καταιγίδα πού τον ανάγκασε να βρει καταφύγιο στους Δελφούς όπου, καθυστερημένα, προσέφερε θυσίες (9).
ι. Όταν μετά από λίγες μέρες το πλοίο έφτασε στην Κρήτη, ο Μίνως έσπευσε στο λιμάνι για να συναντήσει τα θύματα. Ερωτεύτηκε αμέσως μια από τις αθηναίες κοπέλες – δεν είναι σίγουρο αν ονομαζόταν Περίβοια (αυτή πού έγινε μητέρα του Αίαντα), Ερίβοια ή Φερεβοια, γιατί αυτά τα ονόματα μοιάζουν μεταξύ τους και μπερδεύονται – και όταν αμέσως την άρπαξε με βία, ο Θησεύς διαμαρτυρήθηκε και είπε ότι καθήκον του είναι, σαν γιος του Ποσειδώνα, να υπερασπίζεται τις παρθένες από τις προσβολές των τυράν­νων . Ο Μίνως, γελώντας πρόστυχα, απάντησε ότι ο Ποσει­δών ποτέ δεν φημιζόταν για τη λεπτή του συμπεριφορά απέναντι στις παρθένες της αρέσκειας του (10).
- Χα, ξεφώνισε, για να αποδείξεις ότι είσαι γιος του Ποσειδώνα, να μου φέρεις πίσω αυτό το δαχτυλίδι. Και λέγοντας αυτά, πέταξε το χρυσό του δαχτυδι με το σφραγιδόλιθο μέσα στη θάλασσα.
- Απόδειξε πρώτα πώς εσύ είσαι γιος του Δία, αποκρίθηκε ο Θησεύς.
κ. Αυτό και έκανε ο Μίνως. Η προσευχή του «Πατέρα Δία, άκουσε με» αμέσως απαντήθηκε με μια αστραπή και βροντή κεραυνού. Χωρίς περισσότερες κουβέντες ο Θησεύς βούτηξε μέσα στη θάλασσα όπου μια μεγάλη αγέλη δελφινιών τον συνόδευσαν τιμητικά κάτω, μέχρι το παλάτι των Νηρηίδων. Κάποιοι λένε ότι η Νηρηις Θέτις του έδωσε το πολύτιμο στεφάνι, το γαμήλιο δωρο της από την Αφροδίτη, πού μετά φόρεσε η Αριάδνη. Άλλοι, ότι του το δωσε η θαλασσοθεά Αμφιτρίτη και ότι έστειλε τις Νηρηίδες να κολυμπήσουν προς κάθε κατεύθυνση για να βρουν το δαχτυλί­δι. Πάντως, όταν ο Θησεύς αναδύθηκε από τη θάλασσα φορούσε και το δαχτυλίδι και το στεφάνι, όπως το απεικόνισε ο Μίκων στον τρίτο τοίχο του Ιερού τού Θησέα (11).
λ. Η Αφροδίτη πράγματι συντρόφευσε τον Θησέα γιατί όχι μόνο η Περίβοια και η Φερέβοια προσκάλεσαν τον γενναίο Θησέα στη κλίνη τους χωρίς αυτός να τις απωθήσει, άλλά και η ίδια η κόρη του Μίνωα, η Αριάδνη, τον ερωτεύτηκε με την πρώτη ματιά.
- Θα σε βοηθήσω να σκοτώσεις τον ετεροθαλή αδελφό μου, το Μινώταυρο του υποσχέθηκε μυστικά, αν με κάνεις γυναίκα σου και με πάρεις μαζί σου πίσω στην Αθήνα.
Την προσφορά αυτή δέχτηκε με μεγάλη χαρά ο Θησευς και ορκίστηκε πώς θα την παντρευτεί. Πριν φύγει ο Δαίδα­λος από την Κρήτη, είχε δώσει στην Αριάδνη ένα μαγικό κουβάρι νήμα, το μίτο, και της είχε δείξει πώς να μπαίνει και να βγαίνει από τον Λαβύρινθο. Έπρεπε να ανοίξει την πόρτα της εισόδου και να δέσει την ελεύθερη άκρη του νήματος στο υπέρθυρο. Καθώς προχωρεί, να αφήνει σιγά-σιγά το κουβάρι να ξετυλίγεται μέσα στα απατηλά γυρίσματα και στροφές, μέχρι την πιο εσωτερική γωνιά όπου έμενε ο Μινώταυρος. Αυτό το κουβάρι έδωσε η Αριάδνη στον Θησέα μαζί με τις χρήσιμες οδηγίες για να φτάσει μέχρι στο κοιμισμένο τέρας, το οποίο θα’πρεπε να αρπάξει από τα μαλλιά και να θυσιάσει στον Ποσειδώνα. Θα έβρισκε το δρόμο της επιστροφής ξανατυλιγοντας το νήμα στο κουβάρι (12).
μ. Την ίδια νύχτα ο Θησεύς έκανε αυτά πού του είχε πει . Υπάρχουν όμως αντίθετες γνώμες για το αν σκότωσε το Μινώταυρο με ένα σπαθί πού η Αριάδνη του είχε δώσει, με γυμνά χέρια ή με το περίφημο ρόπαλό του. Σε ένα γλυπτό διάζωμα στις Αμύκλες φαίνεται ο Θησεύς πού θριαμβευτι­κά κουβαλάει στην Αθήνα το Μινώταυρο δεμένο. Αυτή όμως δεν είναι μια αφήγηση γενικά αποδεκτή (13).
ν. Όταν ο Θησεύς βγήκε από το Λαβύρινθο μεσ’ στα αίματα η Αριάδνη τον αγκάλιασε με πάθος και οδήγησε όλη την ομάδα των Αθηναίων στο λιμάνι γατί στο μεταξύ οι δύο νέοι πού έμοιαζαν θηλυπρεπείς είχαν σκοτώσει τους φύλακες της γυναικείας πτέρυγας και είχαν ελευθερώσει τις κοπέλες. Ανέβηκαν κλεφτά πάνω στο πλοίο τους όπου ο Ναυσίθοος και ο ΦαΙαξ τούς περίμέναν και απομακρύνθηκαν κωπηλατώντας με ταχύτητα. Παρόλο όμως που ο Θησευς είχε προλάβει να ανοίξει τρύπες στα αμπάρια αρκετών κρητικών καραβιών για να μην μπορέσουν να τους κυνηγήσουν, σήμανε συναγερμός με αποτέλεσμα, πριν διαφύγει, να δώσει μια ναυμαχία μέσα στο λιμάνι, ευτυχώς χωρίς απώλειες, μια και καλυπτόταν από το σκοτάδι (14).
ξ. Λίγες μέρες αργότερα, έφτασαν στο νησί πού τότε ονομαζόταν Δία, γνωστή σήμέρα σαν Νάξος, ο Θησεύς άφησε την Αριάδνη να κοιμάται στην ακτή και έφυγε με το πλοίο του . Ο λόγος της πράξης του αυτής παραμένει μάλλον μυστήριο. Kάποιοι λένε ότι την εγκατέλειψε για χάρη της καινούριας του ερωμένης, της Αίγλης, που ήταν κόρη του Πανοπεα. Άλλοι, ότι ενώ ήταν αποκλεισμένοι στη Δία συλλογίστηκε το σκάνδαλο πού θα προκαλούσε ο ερχο­μός της , Αριάδνης στην Αθήνα. Άλλοι πάλι ότι ο Διόνυσος εμφανίστηκε στο ονειρο του Θησέα και του ζήτησε απειλητι­κά την Αριάδνη και ότι όταν ο Θησεύς ξύπνησε και είδε το στόλο του Διόνυσου να καταστρέφει τη Δία, κατατρόμαξε και σήκωσε άγκυρα . Ο Διόνυσος του είχε κάνει μάγια και ο Θησεύς ξέχασε όχι μόνο την υπόσχεση του προς την Αριάδνη άλλα ακόμη και την ίδια την ύπαρξη της (16).
ο. Όποια κι αν είναι η αλήθεια σχετικά μ’ αυτό το γεγονός, οι Ιερείς του Διόνυσου στην Αθήνα βεβαιώνουν ότι όταν η Αριάδνη βρέθηκε μόνη στην έρημη ακτή, ξέσπασε σε πικρά κλάματα καθώς θυμόταν πόσο έτρεμε όταν ο Θησεύς πήγε να σκοτώσει τον τερατώδη ετεροθαλή αδελφό της. Τόσα τάματα είχε κάνει για την επιτυχία του και πώς για την αγάπη του είχε εγκαταλείψει τούς γονείς και τη χώρα της. Επικαλούνταν τώρα ολόκληρο το σύμπαν για εκδίκηση και ο Πατέρας Δίας έδωσε τη συγκατάθεση του. Έπειτα, γλυκά και μαλακά ήλθε ο Διόνυσος με τους χαρούμενους Σατύρους και τις Μαινάδες για να σώσουν την Αριάδνη. Χωρίς καθυστέρηση την παντρεύτηκε, έβαλε το στεφάνι της Θέτιδας πάνω στο κεφάλι της και της έκανε πολλά παιδία . Από αυτά, μόνον ο Θόας και ο Οινοπίων αναφέρονται καμία φορά σαν παιδιά του Θησέα. Το στεφάνι πού αργότερα ο Διόνυσος έθεσε ανάμεσα στα αστέρια σαν Cοrοna Bοrealis είχε κατασκευάσει ο Ήφαιστος από πυρωμένο χρυσαφί και κόκκινα Ινδικά πετράδια πού σχημάτιζαν τριαντάφυλλα (18).
π. Οι κρητες πάντως αρνούνται να παραδεχτούν ότι υπήρξε ποτέ ο Μινώταυρος ή ότι ο Θησευς κέρδισε την Αριάδνη με αθέμιτα μέσα. Περιγράφουν τον Λαβύρινθο απλά σαν μια καλά περιφρουρημένη φυλακή όπου κρατούσαν τους αθηναίους νέους και νέες σε ετοιμότητα για τους επικήδειους αγώνες του Ανδρόγεω. Κάποιοι θυσιάζονταν στον τάφο του, άλλοι παρουσιάζονταν στους νικητές των επάθλων σαν σκλάβοι . Ο Ταύρος, ο σκληρός και αλαζονικός στρατηγός του Μίνωα τούς κουβαλούσε όλους μαζί καθώς νικούσε σε κάθε αγώνισμα πού συμμετείχε, προς αγανάκτηση των αντιπάλων του. Είχε επίσης χάσει την εμπιστοσύνη του Μίνωα γιατί ψιθυριζόταν ότι είχε σχέσεις με την Πασι­φάη , με την ανοχή του Δαιδάλου και ένας από τούς δίδυμους γιους της έμοιαζε πολύ σ’ αυτόν. Γι’ αυτό ο ΜΙνως με χαρά δέχτηκε το αίτημα του Θησέα να του δοθεί το προνόμιο να παλέψει με τον Ταύρο. Στην αρχαία Κρήτη, οι γυναίκες όπως και οι άνδρες παρακολουθούσαν τούς αγώνες και η Αριάδνη ερωτεύτηκε τον Θησέα όταν τον είδε να εκσφενδονίζει πάνω από το κεφάλι του τον πρώην πρωταθλητή και να ακινητοποιεί τις πλάτες του στο έδαφος επί τρεις συνέχεις φορές. Το θέαμα ικανοποίησε σχεδόν εξίσου και τον Μίνωα . Αντάμειψε τον Θησέα με το έπαθλο, τον δέχτηκε για γαμπρό του και έδωσε απαλλαγή από το σκληρό φόρο (19).
ρ. Ένα παραδοσιακό βοττικό τραγούδι επιβεβαιώνει αυτή τη παράδοση ότι δηλαδή δεν θανάτωναν όλα τα θύματα. Σημειώνει ότι οι κρητες και κυρίως οι αθηναίοι σκλάβοι πού είχαν γίνει κρητες, έστελναν σαν προσφορά τα πρωτότοκα τους παιδιά στους Δελφούς. Οι κάτοικοι όμως των Δελφών δεν μπορούσαν να τα συντηρήσουν και για αυτό τα έστελναν στην Ιταλία όπου είχαν ιδρύσει την αποικία Ιαπυγία . Αργότερα εγκαταστάθηκαν στη θρακική Βοττία και ο θρήνος της νοσταλγίας πού ακουγόταν από τις κοπέλες της Βοττίας «Αφήστε μας να γυρίσουμε στην Αθήνα» ήταν μια σταθερή υπενθύμιση της καταγωγής τους (20).
σ. Μια τελείως διαφορετική αφήγηση υπάρχει στην Κύπρο και άλλου. Λένε ότι ο Μίνως και ο Θησεύς συμφώνη­σαν με όρκο να μην επιτρέψουν σε κανένα πλοίο με περισσό­τερα από πέντε άτομα πλήρωμα να ταξιδέψει στις ελληνικές θάλασσες, εκτός από την Αργώ με κυβερνήτη , τον Ιάσονα πού είχε αναλάβει να ξεκαθαρίσει τη θάλασσα από τούς πειρατές. Όταν ο Δαίδαλος το σκάσε από την Κρήτη στην Αθήνα, ο Μίνως αθέτησε τη σύμφωνα και τον κυνήγησε με το στόλο του. Έτσι οργίστηκε ο Ποσειδών πού ήταν μάρτυρας στον όρκο και σήκωσε μια καταιγίδα πού τον οδήγησε στο θάνατο στη Σικελία. Ο γιος του Μίνωα ο Δευκαλίων πού κληρονόμησε τη διαμάχη, απείλησε ότι αν οι Αθηναίοι δεν παρέδιδαν τον Δαίδαλο, θα εκτελούσε όλους τούς όμηρους πού του έδωσε ο Θησεύς κατά τη σύναψη της συμφωνίας. Ο Θησεύς απάντησε ότι ο Δαίδαλος ήταν συγγενής του εξ αίματος και ζήτησε να μάθει αν υπήρχε πιθανότητα να έλθουν σε κάποιο συμβιβασμό. Αντάλλαξε αρκετά γράμματα πάνω σ’ αυτό το ζήτημα με τον Δευκαλί­ωνα αλλά στο μεταξύ ναυπηγούσε κρυφά πολεμικά πλοία : ορισμένα στη Θυμοίτιδα, πού ήταν ένα λιμάνι μακριά από τα γνωστά περάσματα άλλά και στην Τροιζηνα όπου ο Πιτθεύς είχε περιφράξει ένα χώρο με αρκετά πλοία χωρίς να το γνωρίζουν οι κρητες. Μέσα σε ένα μήνα ή δύο, ο στολίσκος του άνοιξε πανιά με οδηγό τον Δαίδαλο και άλλους φυγάδες από την Κρήτη. Οι κρητες πέρασαν τα πλοία πού είδαν να πλησιάζουν για τμήμα του χαμένου στόλου του Μίνωα και τα υποδέχτηκαν με μεγάλη εγκαρδιότητα. Έτσι ο Θησεύς κατέλαβε το λιμάνι χωρίς να συναντήσει αντίσταση και τράβηξε για την Κνωσό όπου εξολόθρευσε τούς φύλακες του Δευκαλίωνα και σκότωσε τον ίδιο τον Δευκαλίωνα μέσα σε ένα εσωτερικό δωμάτιο του παλατιού. Στη συνέχεια, ο θρόνος της Κρήτης πέρασε στην Αριάδνη με την οποία ο Θησεύς ήλθε εύκολα σε συμφωνία. Παρέδωσε τούς αθηναίους όμηρους και τα δύο έθνη εσύναψαν συνθήκη διαρκούς φιλίας πού επισφραγίστηκε με την ένωση των στεμμάτων. Πρά­γματι, η Αριάδνη παντρεύτηκε τον Θησέα (21).
τ. Μετα από μεγάλους πανηγυρισμός έπλευσαν μαζί προς την Αθήνα, εξαιτίας όμως μιας καταιγίδας βρέθηκαν στην Κύπρο. Εκεί η Αριάδνη πού ήταν έγκυος από τον Θησέα και φοβούμενη μήπως αποβάλει από τη ναυτία, ζήτησε να την αφήσουν στην Αμαθούντα. Έτσι και έγινε. Ο Θησεύς με δυσκολία επέστρεψε στο πλοίο του όταν ένας πολύ ισχυρός άνεμος ανάγκασε όλο το στόλο να ξανοιχτεί πάλι στη θάλασσα. Οι γυναίκες της Αμαθούντας φέρθηκαν με μεγάλη ευγένεια στην Αριάδνη και την εμψύχωναν με γράμματα πού δήθεν έστελνε ο Θησεύς ο οποίος στο μεταξύ επισκεύαζε το πλοίο του σε μια ακτή γειτονικού νησιού και όταν εκείνη πέθανε πάνω στη γέννα, ο Θησεύς της έκανε μια πλούσια κηδεία. Δείχνουν ακόμη τον τάφο της Αριάδνης στην Αμαθούντα μέσα σε ένα δασάκι πού είναι αφιερωμένο σ’ αυτήν με το όνομα Αριδήλα. Όταν ο Θησεύς επέστρεψε τελικά από τις ακτές της Συρίας, έμαθε με πολλή λύπη για το θάνατο της και για τη λατρεία της παραχώρησε ένα μεγάλο ποσό χρημάτων. Από τότε, τη δεύτερη μέρα του Σεπτεμβρίου οι Κύπριοι γιόρταζαν τη Γιορτή της Αριάδνης κατά την οποία ένας νέος ξάπλωνε μέσα στο δασάκι της και μιμούνταν μια γυναίκα με πόνους τοκετού. Λάτρευαν επίσης δύο δικά της αγάλματα, ένα ασημένιο και ένα μπρούντζινο πού τούς είχε αφήσει ο Θησεύς. Λένε ότι ο Διόνυσος όχι μόνο δεν παντρεύτηκε την Αριάδνη άλλά ήταν αγανακτισμένος, γιατί αυτή και ο Θησεύς βεβήλωσαν το άντρο του στην Νάξο, και έτσι παραπονέθηκε στην Άρτεμη , η οποία σκότωσε την Αριάδνη στην κλίνη της με τα άσπλαχνα βέλη της. Άλλοι όμως λένε ότι· απαγχονίστηκε φοβούμενη την Άρτεμη (22).
υ. Ας συνεχίσουμε με την ιστορία του Θησέα: Από τη Νάξο έπλευσε στη Δήλο όπου προσέφερε θυσίες στον Απόλλωνα τελώντας αθλητικούς αγώνες προς τιμήν του. Τότε ήταν πού εισήγαγε τη νέα συνήθεια να στεφανώνεται ο νικητής με φύλλα φοίνικα και στο δεξί χέρι να του δίνουν κλαδί φοίνικα. Με φρόνηση αφιέρωσε επίσης στο θεό ένα ξύλινο αγαλματάκι της Αφροδίτης, έργο του Δαίδαλου, το οποίο η Αριάδνη είχε φέρει από την Κρήτη και είχε αφήσει πάνω στο πλοίο – πού μπορεί να έγινε και αντικείμενο κυνικών σχολίων για τούς , Αθηναίους. Αυτό το αγαλματάκι, πού εξέθεταν στη Δήλο, στηριζόταν πάνω σε μια τετράγωνη βάση αντί για πόδια και ήταν πάντα στολισμένο με γιρλάν­τες (23).
φ. Πίσω από τη στρογγυλή λίμνη της Δήλου υπήρχε ένας κερασφόρος βωμός. Ο ίδιος ο Απόλλων τον είχε κτίσει όταν ήταν μόλις τεσσάρων χρόνων συμπιέζοντας κέρατα αναρίθμητων αίγων πού η Άρτεμις είχε σκοτώσει στο όρος Κύνθος. Ήταν το πρώτο του αρχιτεκτόνημα. Τα θεμέλια του βωμού καθώς και οι περιβάλλοντες τοίχοι ήταν κατασκευασμένοι εξ ολοκλήρου από κέρατα, όλα παρμένα από την ίδια πλευρά των θυμάτων. Υπάρχει όμως διαφωνία για το αν ήταν από την αριστερή ή τη δεξιά (24). Αυτό πού κάνει το έργο να συγκαταλέγεται ανάμεσα στα εφτά θαύμα­τα του κόσμου είναι ότι δεν χρησιμοποιήθηκε λάσπη ή άλλο συνδετικό κονίαμα. Γύρω από αυτό το βωμό, ή σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή γύρω από το βωμό της Αφροδίτης όπου είχε τοποθετηθεί το άγαλμα του Δαίδαλου, ο Θησεύς και οι σύντροφοι του χόρεψαν τον Γερανό, ένα χορό με ελιγμούς σε σχηματισμούς λαβύρινθου και ρυθμικούς βηματισμούς με συνοδεία άρπας. Οι Δηλιοι εξακολούθησαν να χορεύουν αυτό το χορό πού ο Θησεύς είχε φέρει από την Κνωσό. Εκεί ο Δαίδαλος είχε κατασκευάσει μια πίστα με μαρμάρινα ανάγλυφα πού σχημάτιζαν λαβύρινθο, όμοιο με τον αιγυπτιακό. Όταν ο Θησεύς χόρεψε με τούς συντρόφους του τον Γερανό στην Κνωσό, ήταν η πρώτη φορά πού άνδρες και γυναίκες χόρευαν μαζί. Αυτοί που κράτησαν τις παλιές συνήθειες, ιδιαίτερα οι ναυτικοί, διατήρησαν κατά μεγάλο μέρος τον ίδιο χορό σε πολλές διαφορετικές πόλεις της Ελλάδας και της Μ. Ασίας. Το ίδιο έκαναν τα παιδιά στην Ιταλική ύπαιθρο και το οποίο απετέλεσε τη βάση των Τρωικών Αγώνων (25).
χ. Η Αριάδνη δεν άργησε να εκδικηθεί τον Θησέα. Είτε γιατί ήταν βαθιά στενοχωρημένος για την απώλειά της είτε γιατί ήταν χαρούμενός πού έβλεπε την Αττική ακτή, πού τόσο προσπαθούσε να πλησιάσει εμποδισμένος από τούς παρατεταμένους άνεμους, ξέχασε να υψώσει το λευκό πανί (26). Ο Αιγεύς πού στεκόταν πάνω στην Ακρόπολη, εκεί όπου βρίσκεται το άγαλμα της Απτέρου Νίκης, και περίμενε τον γυρισμό του, μόλις διέκρινε το μαύρο πανί λιποθύμησε, έπεσε από το βράχο με το κεφάλι και σκοτώθηκε. Άλλοι όμως λένε ότι με τη θέληση του ρίχτηκε στη θάλασσα πού από τότε ονομάστηκε Αιγαίο (27).
ψ. Ο Θησεύς πληροφορήθηκε το οδυνηρό γεγονός μόνον αφού ολοκλήρωσε τις θυσίες πού είχε τάξει στους θεούς αν επέστρεφε σώος. Έπειτα έθαψε τον Αιγέα και τον τίμησε με ένα ιερό, αντάξιο ήρωα. Την όγδοη μέρα του Πυανεψίονα (Οκτωβρίου), την ημέρα της επιστροφής από την Κρήτη, οι ευπειθείς Αθηναίοι συγκεντρώθηκαν στην παραλία όπου μέσα στις κατσαρόλες πού είχαν φέρει, έψησαν διάφορων ειδών φασόλια (Πυανεψια) – για να θυμίσουν στα παιδιά τους το περιστατικό όπου ο Θησεύς όταν αναγκάστηκε να μοιράσει στο πλήρωμα του πολύ μικρές μερίδες, μόλις άραξε το πλοίο του στη στεριά, μαγείρεψε όλα τα τρόφιμα πού του είχαν απομείνει μέσα σε μια κατσαρόλα και τούς την έδωσε για να γεμίσουν επί τέλους τη κοιλιά τους. Στην ίδια γιορτή τραγουδούσαν επίσης ένα ευχαριστήριο άσμα για τη λήξη της πείνας και κρατούσαν ένα κλαδί ελιάς με τυλιγμένο γύρω του άσπρο μαλλί και κρεμασμένα φρούτα, για να τιμήσουν τη μνήμη του κλαδιού πού ο Θησεύς είχε αφιερώσει πριν ξεκινήσει. Επειδή ήταν και εποχή του Τρύγου, ο Θησεύς καθιέρωσε και τα Οσχοφόρια προς τιμήν της Aθηνάς και του Διόνυσου, οι οποίοι, του παρουσιάστηκαν στη Νάξο ή προς τιμήν του Διόνυσου και της Αριάδνης. Οι δύο πού κρατούσαν τα κλαδιά αντιπροσώπευαν τούς νέους πού ο Θησεύς είχε πάρει μαζί του στη Κρήτη μεταμφιεσμένους σε κοπέλες και οι οποίοι στη θριαμβευτική πομπή μετά το γυρισμό του περπατούσαν πίσω του. Δεκατέσσερις γυναίκες έφερναν τρόφιμα και συμμετείχαν στην θυσία. Αντιπροσώπευαν τις μητέρες των θυμάτων πού γλίτωσαν και έπρεπε να διηγούνται παραμύθια και αρχαίους μύθους, όπως έκαναν οι μητέρες πριν το πλοίο ανοίξει πανιά (28).
ω. Ο Θησεύς αφιέρωσε ένα ναό στη Σώτειρα Άρτεμη, μέσα στην αγορά της Τροιζηνας οι δε σύντροφοι και συμπατριώτες του, όσο ακόμα ζούσε, τον τίμησαν με ένα Ιερό. Οι οικογένειες πού ήταν υποχρεωμένες να πληρώσουν τον κρη­τικό φόρο ανέλαβαν να τροφοδοτήσουν τις απαιτούμενες θυσίες και ο Θησεύς, σαν δείγμα ευγνωμοσύνης για τη φιλοξενία, απένειμε τον κλήρο του στους Φυταλίδες. Το πλοίο πού τον μετέφερε στην Κρήτη, έκανε από τότε κάθε χρόνο ένα ταξίδι στη Δήλο αλλά είχε επισκευαστεί και επανεξοπλιστει τόσες πολλές φορές ώστε οι φιλόσοφοι το ανέφεραν σαν παράδειγμα αποθέματος, κάθε φορά πού πρα­γματεύονταν το πρόβλημα της διαρκούς ταυτότητας
hellasforce.com