Κυριακή 21 Δεκεμβρίου 2014

Στρατηγός Πούπλιος Βεντίδιος Βάσσος (Publius Ventidius Bassus) (90 π.Χ – 27 π.Χ)


2000px-Vexilloid_of_the_Roman_Empire.svg

Γράφει ο Χείλων
Ο Ρωμαίος στρατηγός Πούμπλιος Βεντίδιος Βάσσος(Publius Ventidius Bassus) είναι ένας από τους πλέον αγνοημένους, αν όχι αδικημένους στρατηγούς στην στρατιωτική ιστορία. Αυτό ίσως οφείλεται στο γεγονός ότι μεγάλωσε φτωχός και λόγω των αναφορών ότι πριν καταταγεί στον Ρωμαϊκό στρατό πωλούσε ημίονους και βαγόνια, ενδεικτικό απαξίωσης της Ρωμαϊκής κοινωνίας.

Παρόλα αυτά, ο Βεντίδιος είχε μια λαμπρή στρατιωτική σταδιοδρομία, υπήρξε προστατευόμενος του Ιουλίου Καίσαρα, συνοδεύοντας τον στην Γαλατική εκστρατεία και συμμετέχοντας στον Ρωμαϊκό εμφύλιο πόλεμο. Το 45 π.Χ., ο Βεντίδιος αποδέχθηκε την προσφορά του και ανέλαβε τη θέση Τριβούνου των Πληβείων, κατά την αναδιοργάνωση της Συγκλήτου.
Ρωμαϊκό νόμισμα με ναπαράσταση του Βεντίδιου
Ρωμαϊκό νόμισμα με αναπαράσταση του Βεντίδιου
Τελικά αυτός ο ιστορικά αγνοημένος στρατηγός ήταν εκείνος που αναχαίτισε την «Παρθική παλίρροια» αλλάζοντας τον ρου της Ρωμαϊκής ιστορίας.
Στο παρόν άρθρο θα αναφερθούμε στις μάχες που έδωσε και την σημασία τους στην εδραίωση της Ρωμαϊκής κυριαρχίας, με σκοπό την ιστορική του αποκατάσταση.
Το 39 π.Χ. ο Μάρκος Αντώνιος αναθέτει στον Βεντίδιο να ανακαταλάβει την Μικρά Ασία, όταν ευρισκόμενος στην Ελλάδα πληροφορείται ότι οι Πάρθοι είχαν ολοκληρώσει τις πολεμικές τους επιχειρήσεις στην Μικρά Ασία για το τρέχον έτος. Οι εν λόγω πληροφορίες προήρχοντο από επαρχία της Ασίας, η οποία ήταν πιστή στη Ρώμη και έδιδαν την ευκαιρία στον Αντώνιο να καταστρώσει τα σχέδιά του.
Αυτό σήμαινε ότι η πλειονότητα των Πάρθων στρατιωτών επρόκειτο να αποσυρθεί για τον χειμώνα επιστρέφοντας στους οικείους τους και εκείνοι οι οποίοι θα παρέμεναν στις υποτελείς επαρχίες της Μικράς Ασίας, ήσαν τοπικές πολιτοφυλακές με ανύπαρκτη στρατιωτική εμπειρία.
Επιπλέον ο Αντώνιος αντελήφθη ότι έπρεπε να επιτεθεί άμεσα προκειμένου να αναστείλει οποιαδήποτε Πάρθια πρόοδο την ερχόμενη άνοιξη βλέποντας αυτό ως μια τέλεια ευκαιρία να αιφνιδιάσει τον εχθρό. Έτσι όταν ελευθερώθηκε το πεδίο, διέθεσε μερικές λεγεώνες υπό την αρχηγία του Βεντίδιου, ο οποίος στη συνέχεια απέπλευσε για την Ασία. Η αποστολή του ήταν απλή…….να δημιουργήσει προγεφύρωμα στην επαρχία της Ασίας και να προωθηθεί στην ενδοχώρα.
Κιλίκιες Πύλες
Κιλίκιες Πύλες
Η μάχη των Κιλικίων Πυλών (39 π.Χ)
Η άφιξη του Βεντίδιου ήταν αιφνιδιαστική, γεγονός το οποίο καταδεικνύει την έλλειψη πληροφόρησης εκ μέρους του Κουίντου Λαβιήνου Παρθικού (Quintus Labienus Parthicus) ο οποίος ήταν πρώην Ρωμαίος στρατηγός – φίλος των συνωμοτών Βρούτου και Κάσσιου  και επικεφαλής του Παρθικού στρατού.
Μόλις συγκεντρώθηκαν οι Ρωμαϊκές δυνάμεις, ο Βεντίδιος άρχισε να προωθείται ανατολικά. Η είδηση ότι οι Ρωμαίοι είχαν φτάσει διαδόθηκε γρήγορα. Όταν ο Λαβιήνος πληροφορήθηκε το γεγονός, τρομοκρατήθηκε, διότι ευρισκόταν χωρίς στρατό και τα μόνα διαθέσιμα στρατεύματα ήταν η πολιτοφυλακή της επαρχίας.
Νόμισμα με τον Πάκωρο Ι της Παρθίας. Η πίσω όψη απεικονίζει τοξότη και Ελληνική επιγραφή η οποία αναγράφει_ΒΑΣΙΛ[ΕΩΣ] ΒΑΣΙΛΕ[ΩΝ] [ΑΡΣΑΚΟΥ] [Ε]ΥΕΡΓΕΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΕΠΙΦΑΝΟΥΣ ΦΙΛΕΛΛΗΝΟΣ
Νόμισμα με τον Πάκωρο Ι της Παρθίας. Η πίσω όψη απεικονίζει τοξότη και Ελληνική επιγραφή η οποία αναγράφει_ΒΑΣΙΛ[ΕΩΣ] ΒΑΣΙΛΕ[ΩΝ] [ΑΡΣΑΚΟΥ] [Ε]ΥΕΡΓΕΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΕΠΙΦΑΝΟΥΣ ΦΙΛΕΛΛΗΝΟΣ
Έτσι αναχωρεί γρήγορα από την επαρχία της Ασίας και κατευθύνεται ανατολικά, επιδιώκοντας στρατιωτική υποστήριξη από τον Πάκωρο ο οποίος ήταν συγκυβερνήτης και γιός του βασιλιά Ορόδη Β’.
Εν τω μεταξύ ο Βεντίδιος, αποφασίζει να καταδιώξει τον Λαβιήνο με ελαφρά οπλισμένες δυνάμεις για λόγους ταχύτητας και ευελιξίας.
Τελικά, τον προλαβαίνει και τον εγκλωβίζει κοντά στην πεδιάδα του Ταύρου. Επέλεξε υψίπεδο διότι έτσι μπορούσε να ελέγχει εκ των άνωθεν το στρατόπεδο του Λαβιήνου. Αλλά υπήρχε και ένας ακόμη πιο σημαντικός λόγος για τον οποίο επέλεξε να ευρίσκεται υψηλότερα………φοβόταν τους Πάρθους ιπποτοξότες.
Πάρθοι ιπποτοξότες επί δυναστείας Αρσακιδών
Πάρθοι ιπποτοξότες επί δυναστείας Αρσακιδών
Μεσολάβησε μια περίοδος αναμονής, καθώς και οι δύο στρατηγοί στρατοπέδευσαν για αρκετές ημέρες, περιμένοντας την άφιξη των κύριων δυνάμεών τους. Όταν έφθασε τελικά το μεγαλύτερο μέρος των στρατευμάτων, αμφότεροι αποσύρθηκαν για να διανυκτερεύσουν.
Το ξημέρωμα, οι Πάρθοι, διακατεχόμενοι από υπερβολική αυτοπεποίθηση λόγω της αριθμητικής υπεροχής και των προηγούμενων νικών, αποφάσισαν να ξεκινήσουν τη μάχη πριν ενώσουν τις δυνάμεις τους με αυτές του Λαβιήνου. Δυστυχώς όμως ο στρατός τους δεν περιλάμβανε τους διαβόητους και θανατηφόρους ιπποτοξότες αλλά αποτελείτο από βαρύ ιππικό (κατάφρακτους). Μόλις αναπτύχθηκαν μήκος της πλαγιάς, οι Ρωμαίοι εκμεταλλευόμενοι το τακτικό πλεονέκτημα επιτέθηκαν εκ των άνω με ορμή και απέκρουσαν τον εχθρό με ευκολία.
Οι σκηνές σύγχυσης και πανικού που ακολούθησαν ήσαν πρωτόγνωρες, διότι ενώ οι Ρωμαίοι ήταν σε θέση να σφαγιάσουν όλους τους ιππείς, στην πραγματικότητα οι ίδιοι οι Πάρθοι αλληλοσκοτώθηκαν.
Το σκηνικό διαμορφώθηκε ως εξής: οι κατάφρακτοι ήσαν στην κορυφή της πλαγιάς, όπου γινόταν η μάχη, αλλά όταν υποχώρησαν, συναντήθηκαν με τους δικούς τους άνδρες οι οποίοι ανέβαιναν τον λόφο. Αντί λοιπόν να συσπειρωθούν γύρω από τον Λαβιήνο, τον παρέκαμψαν και κατευθύνθηκαν προς την Κιλικία. Εν ολίγοις επικρατούσε το απόλυτο χάος.
Αναπαράσταση Πάρθου κατάφρακτου της δυναστείας των Σασανιδώνt_Uther_Oxford 2003
Αναπαράσταση Πάρθου κατάφρακτου της δυναστείας των Σασανιδώνt_Uther_Oxford 2003
Ο Βεντίδιος, βλέποντας ότι οι Πάρθοι διασκορπίζονταν προσπαθώντας να διαφύγουν, αποφάσισε να κατέβει από τον λόφο και να κατευθυνθεί προς το στρατόπεδο του Λαβιήνου.
Αμφότεροι οι στρατοί παρατάχθηκαν κατά μέτωπο…….αλλά ο Βεντίδιος παρέμεινε ακίνητος 
Ο λόγος για τον οποίον δεν επιτέθηκε, ήταν ότι σύμφωνα με πληροφορίες προερχόμενες από λιποτάκτες, ο Λαβιήνος το σούρουπο επρόκειτο να εγκαταλείψει το στρατόπεδο. Ως εκ τούτου, αποφάσισε ότι είναι προτιμότερο να στήσει ενέδρες παρά να έλθει σε απευθείας αντιπαράθεση, η οποία θα είχε ως αποτέλεσμα άσκοπες απώλειες ανδρών και πόρων.
Μόλις ήρθε το σούρουπο, οι ενέδρες ενεργοποιήθηκαν σύμφωνα με το σχέδιο, σκοτώνοντας και συλλαμβάνοντας πολλούς………, εκτός από τον Λαβιήνο, ο οποίος διέφυγε προς την Κιλικία.
Quintus Labienus Parthicus
Quintus Labienus Parthicus
Ωστόσο, δεν κρύφθηκε για πολύ. Ο Δημήτριος, ένας απελεύθερος (πρώην σκλάβος που απέκτησε την ελευθερία του) κυνηγός επικηρυγμένων, τον συνέλαβε και τον παρέδωσε στους Ρωμαϊους, οι οποίοι τον εκτέλεσαν.
Η μάχη στο Πέρασμα Αμανού (Amanus) (39 π.Χ)
Με τον Λαβιήνο νεκρό, ο Βεντίδιος εξασφάλισε την επαρχία της Κιλικίας, χωρίς να έχει ολοκληρώσει την αποστολή του. Για να την ολοκληρώσει, επινόησε ένα σχέδιο προκειμένου να ξεγελάσει τους Πάρθους.
Έστειλε το ιππικό, με επικεφαλής τον αξιωματικόΠομπαίδιο Σίλο (Pompaedius Silo) να ανιχνεύσει τοΠέρασμα Αμανού (γνωστό και ως Συριακές Πύλες) ένα ορεινό μονοπάτι στρατηγικής σημασίας που συνέδεε την επαρχία της Κιλικίας με την Συρία και σε μικρή απόσταση ακολουθούσε ο Βεντίδιος με ένα μικρό άγημα στρατιωτών.
Εν τω μεταξύ από την πλευρά των Πάρθων, ο Πάκωρος αντελήφθη ότι αν δεν ασφάλιζε το πέρασμα, οι Ρωμαίοι θα εισέβαλαν στην Συρία. Ως εκ τούτου, θεώρησε ότι η καλύτερη τακτική ήταν να εγκαταστήσει φρουρά εμποδίζοντας με αυτόν τον τρόπο την διέλευση.
Έτσι όρισε τον Φαρναπάτη, έναν από τους πλέον ικανούς στρατηγούς του Ορόδη, να φυλάττει το πέρασμα. Μόλις έφτασε ο Σίλο, οι δύο πλευρές ενεπλάκησαν αμέσως σε μάχη, αλλά όπως αναφέραμε προηγουμένως αυτό στην πραγματικότητα ήταν ένα τέχνασμα. Η πραγματική αποστολή του Σίλο ήταν να παρασύρει τους Πάρθους μακριά από την ισχυρή αμυντική τους θέση, ώστε να επιτεθεί ο Βεντίδιος είτε στα πλάγια, είτε στα μετόπισθεν.
Κατά μία έννοια, οι Ρωμαίοι έδιναν στους Πάρθους μια γεύση από την ίδια τακτική που εφάρμοσαν εναντίον τους στη μάχη των Καρρών (περιοχή Μεσοποταμίας) όπου ο Κράσσος υπέστη συντριπτική ήττα από τον στρατηγό Σουρένα. Με τους περισσότερους κατάφρακτους να απουσιάζουν, ο Βεντίδιος επιτέθηκε στους Πάρθους αιφνιδιαστικά. Ο Φαρναπάτης και οι περισσότεροι από τους άνδρες του, χάθηκαν κατά την διάρκεια της μάχης.
Μάχη του όρους Γίνδαρος (Gindarus) (38 π.Χ)
Με το πέρασμα Αμανού ασφαλές, η εισβολή στην Συρία ήταν δεδομένη. Ο Βεντίδιος, επικεφαλής των Ρωμαϊκών δυνάμεων, προωθήθηκε νότια στη Συρία. Ο Πάκωρος, ο οποίος είχε προς το παρόν εξουδετερωθεί εγκατέλειψε την επαρχία στους Ρωμαίους στα τέλη του 39 π.Χ.. Με τους Πάρθους ακίνδυνους, ο Βεντίδιος οδήγησε τις δυνάμεις του στην επαρχία της Ιουδαίας. Η αποστολή του στην Ιουδαία ήταν απλή………έπρεπε να εκκαθαρίσει την επαρχία από τυχόν εναπομείναντες Πάρθους και να καθαιρέσει τον αντι-Ρωμαίο βασιλέα Αντίγονο ΙΙ Ματαθία, αποκαθιστώντας τον Ηρώδη στο θρόνο.
Αλλά Βεντίδιος έμεινε άπραγος.
Ηρώδης ο Μέγας
Ηρώδης ο Μέγας
Αντιθέτως, αγνόησε την βασιλική οικογένεια του Ηρώδη, ο οποίος πολιορκούνταν από τα στρατεύματα του Αντίγονου στην κορυφή της Masada και κατευθύνθηκε προς την Ιερουσαλήμ. Ο Βεντίδιος έκανε ψυχολογικό πόλεμο στον Αντίγονο, αναγκάζοντάς τον να σκεφτεί ότι επρόκειτο να καταλάβει την Ιερουσαλήμ. Αυτό ωστόσο, ήταν ακόμη ένα τέχνασμα.
Ο Βεντίδιος υποσχέθηκε να μην επιτεθεί στην Ιερουσαλήμ εφόσον λάβει αρκετά χρήματα από τα βασιλικά θησαυροφυλάκια. Ο Αντίγονος δεν είχε άλλη επιλογή από το να υποκύψει στις απαιτήσεις του Βεντίδιου.
Θα πρέπει να διευκρινισθεί προς αποφυγή συγχύσεων, ότι ο Βεντίδιος υποστήριζε τον Ηρώδη και την ενθρόνισή του του. Αλλά επειδή ο Ηρώδης βρισκόταν πολύ μακριά, σκέφτηκε ότι θα μπορούσε να κερδίσει μερικά χρήματα, ενόσω περίμενε. Όταν τελικά τα «ταμεία γέμισαν», πήρε το μεγαλύτερο μέρος των δυνάμεών του και κατευθύνθηκε πίσω προς την Συρία, αφήνοντας αντικαταστάτη τον Πομπαίδιο Σίλο.
Το τέχνασμα
Ωστόσο, ο Αντίγονος θα εφάρμοζε ένα δικό του τέχνασμα……..δωροδοκώντας επανειλημμένως τον Σίλο ελπίζοντας να κερδίσει χρόνο ώστε οι Πάρθοι να έλθουν σε βοήθειά του, ενόσω αυτός απασχολούσε τους Ρωμαίους. Δυστυχώς όμως αυτό δεν επρόκειτο να συμβεί.
Αντίγονος ΙΙ Ματταθίας βασιλέας Ιουδαίας
Αντίγονος ΙΙ Ματταθίας βασιλέας Ιουδαίας
Όταν ο Βεντίδιος επέστρεψε στη Συρία, έστειλε το μεγαλύτερο μέρος των δυνάμεών του στην Καππαδοκία πέρα από την οροσειρά του Ταύρου, για να ξεχειμωνιάσουν. Κατά την διάρκεια αυτής της περιόδου ο Πάκωρος, σχεδιάζοντας μια ακόμη εισβολή στην Συρία άρχισε να συγκεντρώνει σημαντικό αριθμό ιππικού από τις κοντινές επαρχίες.
Σε σύντομο χρονικό διάστημα οι προθέσεις του Πάκωρου διαδόθηκαν, φτάνοντας στα αυτιά των πληροφοριοδοτών, οι οποίοι στη συνέχεια μετέφεραν τις πληροφορίες στον Βεντίδιο. Εκτός από αυτές, ο Βεντίδιος ενημερώθηκε επίσης ότι ένας Σύριος ευγενής με το όνομα Χανναίος (Channaeus) ο οποίος υποτίθεται ότι ήταν σύμμαχος, στην πραγματικότητα ήταν κατάσκοπος και υποστηρικτής των Πάρθων.
Ενεργώντας έξυπνα κάλεσε τον Χανναίο για φαγητό και κατά τη διάρκεια της συνάντησης, τόνισε ότι φοβόταν το γεγονός οι Πάρθοι να εγκατέλειπαν την κανονική τους διαδρομή, κατά την οποία διέσχιζαν τον Ευφράτη, κοντά στην πόλη Ζεύγμα. Επιπλέον έδειξε να ανησυχεί εφόσον ο Πάκωρος εισέβαλε στη Συρία νοτιότερα, οπότε θα είχε πλεονέκτημα έναντι των Ρωμαίων.
 «Ως ευσυνείδητος κατάσκοπος, ο Χανναίος μόλις επέστρεψε σπίτι του ενημέρωσε άμεσα τον Πάκωρο για τους φόβους του Βεντίδιου»
Αρχές άνοιξης του 38 π.Χ., ο Πάκωρος όντας απρόθυμος να φύγει από τη Συρία, οδηγεί τις δυνάμεις νότια κατά μήκος του ποταμού Ευφράτη βασιζόμενος στους υποτιθέμενους φόβους του Βεντίδιου να εμπλακεί σε μάχη στην πεδιάδα.
Όταν όμως έφθασε στο σημείο διέλευσης, συνειδητοποίησε ότι έπρεπε να κατασκευάσει μια γέφυρα, λόγω του εύρους της κοίτης του ποταμού. Αφού απαιτήθηκαν πολλοί άνδρες και υλικά, η γέφυρα ολοκληρώθηκε μετά από σαράντα ημέρες. Αυτό ήταν ακριβώς που ήθελε ο Βεντίδιος.
Η παραπληροφόρηση του εξασφάλισε πολύτιμο χρόνο, για να συγκεντρώσει τις λεγεώνες του.
Ενόσω οι δυνάμεις των Πάρθων βρίσκονταν σε Συριακό έδαφος, ο Πάκωρος πιθανώς ανέμενε επίθεση κατά τη διάρκεια κατασκευής της γέφυρας, ή κατά την διέλευση, αλλά αυτό δεν συνέβη. Χωρίς ίχνος παρουσίας του εχθρού, απέκτησε αυτοπεποίθηση και άρχισε να πιστεύει ότι οι Ρωμαίοι ήσαν αδύναμοι και δειλοί. Τελικά συνάντησε τον Βεντίδιο στην ακρόπολη της πόλης Γίνδαρος, στην επαρχία της Κυρρηστικής, ο οποίος είχε φθάσει πριν τρεις ημέρες, για να προετοιμάσει την άμυνα του.
Στρατηγικά λάθη
Κάποιος θα υποθέσει ότι ο Πάκωρος είχε σχεδιάσει προσεκτικά ένα σχέδιο δράσης για μια τέτοια κατάσταση………..αλλά αυτό δεν ισχύει. Αντ’ αυτού, αυτός και οι επιτελείς είχαν αποκλείσει την στρατηγική της ταυτόχρονης αξιοποίησης του βαρέος ιππικού και των ιπποτοξοτών θεωρώντας ότι μπορούσαν να καταλάβουν την ακρόπολη με ευκολία.
Επιπλέον, ο αλαζόνας Πάκωρος και οι ευγενείς, δεν ήθελαν οι απλοί στρατιώτες και ιπποτοξότες να κλέψουν την δόξα, όπως έκαναν στην μάχη των Καρρών (Carrhae). Έτσι αποφάσισαν να εφορμήσουνστην πλαγιά, όπως έκαναν στη μάχη των Κιλικίων Πυλών.
Απεικόνιση των Σαρματικών κατάφρακτων καταδιωκόμενων από  Ρωμαϊκό ιππικό κατά τη διάρκεια των Παρθικών πολέμων_101 μ.Χ._Στήλη του Τραϊανού στη Ρώμη
Απεικόνιση Σαρματών κατάφρακτων καταδιωκόμενων από Ρωμαϊκό ιππικό κατά τη διάρκεια των Παρθικών πολέμων_101 μ.Χ._Στήλη του Τραϊανού στη Ρώμη
Μόλις οι Κατάφρακτοι έφθασαν σε απόσταση 500πάσων (passus=Ρωμαϊκή μονάδα απόστασης ίση με 1,48 μέτρα) ο Βεντίδιος εκμεταλλεύτηκε την υπεροψίατους και κατηύθυνε τους στρατιώτες του προς το χείλος της πλαγιάς και άνω, έως ότου οι δύο στρατοί εμπλακούν σε μάχη εκ του σύνεγγυς.
Η στρατηγική του ήταν απλή, εμπλεκόμενος σε μάχη σώμα με σώμα με τους Κατάφρακτους θα προστατευόταν από τους διαβόητους ιπποτοξότες οι οποίοι δεν θα διακινδύνευαν να επιτεθούν, διατρέχοντας κίνδυνο να σκοτώσουν τους δικούς τους.
Φυσιολογικά οι Πάρθοι έπρεπε να είχαν διδαχθεί από προηγούμενες μάχες τι ΔΕΝ έπρεπε να πράξουν. Το αποτέλεσμα όμως της επιπόλαιης αντίδρασής τους ήταν καταστροφικό. Ενώ οι κατάφρακτοι ανέβαιναν την πλαγιά, απωθήθηκαν γρήγορα προς τα πίσω……..κατευθυνόμενοι προς αυτούς που ήδη ανέβαιναν, προκαλώντας πανικό και σύγχυση.
Επιπλέον, όσοι κατάφεραν τελικά να ανέβουν στην κορυφή σκοτώθηκαν από το βαρύ πεζικό και όσοι ξέφυγαν από αυτό τους σκότωσαν οι σφενδονιστές.
Οι σφενδονιστές ήσαν στην αριστερή και δεξιά πλευρά του Ρωμαϊκού πεζικού, προσφέροντας θανατηφόρα κάλυψη με διασταυρούμενα πυρά. Αυτό ίσως ήταν και ο λόγος της μη εμπλοκής των ιπποτοξοτών, δεδομένου ότι οποιαδήποτε προσπάθεια να βαδίσουν προς τα εμπρός, τους έθετε σε σοβαρό κίνδυνο.
Σκηνή από τους Παρθικούς πολέμους_δολομιτικό μάρμαρο Θάσου_Βιέννη μουσείο Εφέσσου.
Σκηνή από τους Παρθικούς πολέμους_δολομιτικό μάρμαρο Θάσου_Βιέννη μουσείο Εφέσσου.
Παρόλο που οι Πάρθοι κατάφρακτοι έδιδαν σκληρή μάχη στους πρόποδες του λόφου, εντούτοις αυτό δεν ήταν αρκετό.
Το Ρωμαϊκό πεζικό παρέσυρε τους κατάφρακτους αναγκάζοντάς τους σε μάχη εκ του σύνεγγυς. Με τους διαβόητους ιπποτοξότες εξουδετερωμένους από τους σφενδονιστές, δεν υπήρχε τίποτα που θα μπορούσε να σώσει την κατάσταση.
Μέσα στο χάος, ο Πάκωρος επιχείρησε μια τελευταία επίθεση. Μαζί με μερικούς από τους άνδρες του, προσπάθησε να καταλάβει το ανυπεράσπιστο στρατόπεδο, αλλά έπεσε στις Ρωμαϊκές εφεδρείες και τελικά σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια μάχης σώμα με σώμα.
Καθώς διαδόθηκε γρήγορα η είδηση του θανάτου του, όσοι Πάρθοι επιχείρησαν να ανακτήσουν το σώμα του, είχαν την ίδια μοίρα με αυτόν και τελικά η συντριπτική πλειοψηφία του στρατού υποχώρησε. Κάποιοι προσπάθησαν να διασχίσουν τη γέφυρα στον Ευφράτη, αλλά συνελήφθησαν από τους Ρωμαίους και θανατώθηκαν, ενώ ορισμένοι κατέφυγαν στον βασιλιά Αντίοχο της Κομμαγηνής.
Ο απόηχος της Ρωμαϊκής νίκης
Αυτή η νίκη συγκλόνισε την Συρία.
Για να βεβαιωθεί ο Βεντίδιος ότι οι Σύριοι δεν θα εστρέφοντο ξανά κατά της Ρώμης, αφού αποκεφάλισε το πτώμα του Πάκωρου διέταξε να σταλεί το κεφάλι του σε όλες τις πόλεις της Συρίας. Ήταν ένα φρικιαστικό θέαμα, και η επίδραση που είχε στους κατοίκους ήταν κάθε άλλο παρά αρνητική. Αντ’ αυτού, «αισθάνθηκαν αγάπη για τον Πάκωρο, την ίδια που ένοιωθαν για τους καλύτερους βασιλείς που τους είχαν κυβερνήσει».
Όσο για τους Πάρθους που είχαν διαφύγει στην Κομμαγηνή……ο Βεντίδιος ήταν αποφασισμένος να τους καταδιώξει, αλλά στην πραγματικότητα ελάχιστα ενδιαφερόταν για αυτούς. Αντιθέτως, τον απασχολούσε περισσότερο πόσα χρήματα θα μπορούσε να αποκομίσει από τον βασιλέα Γάιο Ιούλιο Αντίοχο IV τον Επιφανή πολιορκώντας την Σαμόσατα, πρωτεύουσα της Κομμαγηνής, το καλοκαίρι του 38 π.Χ.
Ο Αντίοχος προσέφερε στον Βεντίδιο 1000 τάλαντα αν έφευγε, αλλά αυτός αρνήθηκε και πρότεινε να στείλει την προσφορά στον Αντώνιο. Μόλις ο Αντώνιος ενημερώθηκε για την κατάσταση, ξεκίνησε για την Κομμαγηνή. Εν τω μεταξύ ο Βεντίδιος ήταν έτοιμος να κάνει ειρήνη και να αποδεχθεί την γενναιόδωρη προσφορά όταν τον πρόλαβε ο Αντώνιος αποκλείοντας την συμφωνία. Επιπλέον τον απομάκρυνε από τα καθήκοντά του και ανέλαβε αυτός την διοίκηση.
Ο λόγος ήταν ότι ζήλευε και ήθελε για τον εαυτό του την δόξα
Αλλά αντί φήμης, ο Αντώνιος «χρεώθηκε» μια παρατεταμένη πολιορκία η οποία δεν είχε αποτέλεσμα. Όταν ο Αντίοχος προσφέρθηκε ξανά για ειρήνη, δεν είχε άλλη επιλογή παρά να δεχθεί την προσφορά η οποία πλέον είχε μειωθεί στα 300 τάλαντα.
Μάρκος Αντώνιος
Μάρκος Αντώνιος
Μετά τον εκβιασμό της Κομμαγηνής, ο Αντώνιος εισέβαλλε στην Συρία για να τακτοποιήσει κάποια εσωτερικά ζητήματα πριν την επιστροφή του στην Αθήνα.
Όσο για τον Βεντίδιο, επέστρεψε στη Ρώμη, όπου έτυχε θριαμβευτικής υποδοχής, λαμβάνοντας τιμητικές διακρίσεις «ως ο πρώτος των Ρωμαίων που θριάμβευσε έναντι των Πάρθων».
Επίλογος
Ενώ ο Βεντίδιος γιόρταζε τον θρίαμβό του στην Ρώμη, ο Αντώνιος «έβραζε από θυμό» στην Αθήνα.
Εν τω μεταξύ, πέρα από τον Ευφράτη στην Παρθία, ο βασιλέας Ορόδης πενθούσε για την απώλεια του γιου και του στρατού του. Χωρίς διάθεση να φάει ή να μιλήσει, μετά από λίγες ημέρες, άρχισε να μιλάει για τον Πάκωρο σαν να ήταν ζωντανός, εμφανίζοντας ενδείξεις πνευματικής διαταραχής.
Εκείνη την χρονική περίοδο οι πολυάριθμες σύζυγοι του Ορόδη άρχισαν να κάνουν προσπάθειες, προσβλέποντας σε θετική επιλογή του γιού που είχε αποκτήσει με καθεμία εξ’ αυτών, ως διάδοχο του θρόνου.
Φραάτης IV της Παρθίας
Φραάτης IV της Παρθίας
Ο Ορόδης έκανε τελικά την επιλογή του και όρισε ως διάδοχο τον γιο του Φραάτη, ο οποίος σε σύντομο χρονικό διάστημα μετά το χρίσμα άρχισε να συνωμοτεί εναντίον του πατέρα του.
Η πρώτη προσπάθεια του Φραάτη να δολοφονήσει τον πατέρα του ήταν με ένα δηλητήριο που ονομάζεταιακόνιτο. Αυτή η απόπειρα όμως απέτυχε διότι ο Ορόδης έπασχε από μια ασθένεια που ονομάζεταιυδρωπικία (οίδημα) η οποία απορρόφησε το δηλητήριο. Ως εκ τούτου, ο Φραάτης ακολούθησε μια ασφαλέστερη μέθοδο και έπνιξε τον πατέρα του. Για να βεβαιωθεί δε ότι ο θρόνος του ήταν ασφαλής, δολοφόνησε και τα τριάντα αδέλφια του, καθώς και τους ευγενείς που τον απεχθάνονταν ή αμφισβητούσαν τα κίνητρά του.
Αλλά ενώ ο Φραάτης ξεκινούσε εκστρατεία προκειμένου να εξασφαλίσει το θρόνο του, ο Μάρκος Αντώνιος, ζηλεύοντας την επιτυχία που είχε ο Βεντίδιος στην Παρθία, άρχισε να σχεδιάζει την δική του εισβολή.
Ήταν η σειρά του Αντωνίου να εκδικηθεί τον Κράσσο εκπληρώνοντας το όνειρο του Καίσαρα (κατάκτηση της Παρθίας).
«Η επιτυχία του Βεντίδιου στην Παρθία, προσέφερε ικανοποίηση στους Ρωμαίους, αντισταθμίζοντας την καταστροφή που είχε υποστεί ο Κράσσος το 59 π.Χ στην μάχη των Καρρών. Ο Βεντίδιος όμως αποφάσισε να μην καταδιώξει τους Πάρθους, διότι φοβόταν τις έντονες αντιδράσεις ζήλιας του Αντωνίου και έτσι αποφάσισε να πολιορκήσει τον Αντίοχο στην πόλη Σαμόσατα. Ο Βεντίδιος είναι ο μόνος Ρωμαίος στρατηγός που τιμήθηκε για τις νίκες του κατά των Πάρθων». (Πλούταρχος, Βίοι Παράλληλοι – Μάρκος Αντώνιος, 34)
Με την ολοκλήρωση των επιχειρήσεων, οι Πάρθοι αναγκάστηκαν να επιστρέψουν τα σύνορα στον ποταμό Ευφράτη, εγκαταλείποντας τα παράλια της Μεσογείου θαλάσσης, ενώ ο Βεντίδιος κλήθηκε στη Ρώμη προκειμένου να τιμηθεί για τον θρίαμβό του. Μετά τη νίκη επί των Πάρθων, απείχε από τον δημόσιο βίο και αποσύρθηκε στην ιδιωτική ζωή. Ο θάνατός του βύθισε στο πένθος την Ρώμη και η κηδεία του έγινε δημοσία δαπάνη.
«Αυτός ο θεσπέσιος στρατηγός, ευτύχησε να βιώσει μια μοναδική στιγμή της μοίρας, η οποία τον ήθελε θριαμβευτή στην Ρώμη…….στην ίδια πόλη όπου σαν παιδί περιφερόταν αλυσοδεμένος και ταπεινωμένος στο άρμα του Στράβωνα». (Sebastiano Andreantonelli – Ιταλός ιστορικός)
chilonas.wordpress.com

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Το ιστολόγιο δεν υιοθετεί και δεν φέρει καμία ευθύνη για τα σχόλια των αναγνωστών του. Πλέον, οι αναγνώστες μπορούν να σχολιάζουν με το λογαριασμό τους στο facebook ή με λογαριασμούς από τα υπόλοιπα κοινωνικά δίκτυα. Τα ανώνυμα σχόλια θα παραμείνουν κλειστά όσο υπάρχουν άτομα που κρύβονται πίσω από την ανωνυμία για να προβοκάρουν και να επιτεθούν σε άλλους σχολιαστές για να επιβάλλουν τις απόψεις τους.