ΠΥΡΗΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥΡΚΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΙΟΣ ΜΑΣ ΕΙΧΕ ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΣΕΙ

Γράφει ο Νίκος Χειλαδάκης
Η ανακοίνωση από την Τουρκία της δημιουργίας τρίτου Κέντρου παράγωγης πυρηνικής ενέργειας στην νήσο İğneada, απέναντι από την ακτή της Ανατολικής Θράκης, στην Μαύρη θάλασσα, έφερε ξανά στο προσκήνιο τις πυρηνικές φιλοδοξίες της Τουρκίας αλλά και της…ελληνικής εμπλοκής, ένα τεράστιο θέμα για το οποίο πολύ λίγες πληροφορίες έχουν βγει στην δημοσιότητα εδώ στην Ελλάδα.

Είναι γεγονός πως τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί ένα έντονο παρασκήνιο γύρω από το πυρηνικό πρόγραμμα της Τουρκίας. Οι πληροφορίες και οι ενδείξεις αναφέρουν ότι η γειτονική χώρα επιδιώκει την δημιουργία πυρηνικών κέντρων παραγωγής ενέργειας, σαν ένα προπέτασμα για την κατασκευή πυρηνικών όπλων. Σαν πρόφαση και αιτία προβάλλεται το τεράστιο ενεργειακό πρόβλημα της, στην πραγματικότητα όμως οι Τούρκοι φέρονται να είναι αποφασισμένοι να ακολουθήσουν το παράδειγμα τους Ισραήλ και άλλων χωρών που απέκτησαν πυρηνικό οπλοστάσιο, κάνοντας αρχή με την παραγωγή πυρηνικής ενέργειας για καταναλωτικούς σκοπούς.
Το θέμα είχε έρθει στην δημοσιότητα για πρώτη φορά με ξεκάθαρο τρόπο το 2000. Σύμφωνα με τότε δημοσίευμα της εφημερίδας Χουριέτ, στις 13 Μαρτίου του 2000, το κόμμα της Εθνικιστικής Δράσης, που μετείχε τότε στην τουρκική κυβέρνηση συνασπισμού, (Ετσεβίτ, Γιλμάζ, Μπαχτσελί), εξέφρασε την επιθυμία να αποκτήσει η Τουρκία πυρηνικά όπλα.
Συγκεκριμένα ο τότε υπουργός Συγκοινωνιών της τουρκικής κυβέρνησης και βουλευτής του κόμματος των Εθνικιστών, Ενίς Οκσούζ, δήλωσε ότι το κόμμα του επιθυμεί την δημιουργία πυρηνικών κέντρων και την απόκτηση πυρηνικής τεχνολογίας για την κατασκευή ατομικής βόμβας. Ο Τούρκος υπουργός δήλωσε πως :«Ενώ την δυνατότητα αυτή την έχουν πολλές χώρες όπως ΗΠΑ, Ρωσία ακόμα και η Βουλγαρία και κανείς δεν διαμαρτύρεται, στην περίπτωση της Τουρκία υπάρχουν αδικαιολόγητα πολλές και έντονες διαμαρτυρίες». Ο Ενίς Οκσούζ πρόσθεσε πως, «Μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο δεν έχει χρησιμοποιηθεί πουθενά η ατομική βόμβα. Το γεγονός αυτό δείχνει πως τα πυρηνικά όπλα χρησίμευσαν για τον αμοιβαίο εκφοβισμό και την εδραίωση της ειρήνης. Όπως κατέχουν και άλλες χώρες ατομική βόμβα, έτσι πρέπει και η Τουρκία να αποδεχτεί αυτή την προοπτική. Η κατοχή ατομικής βόμβας αυξάνει την εμπιστοσύνη στην ασφάλεια της χώρας. Η ατομική βόμβα είναι εγγύηση σε όποια εχθρική επιβουλή κατά της Τουρκίας».
Στις 23 Μαρτίου του 2001 ο τότε αρχηγός του Γενικού Επιτελείου της Τουρκίας, στρατηγός Χουσεΐν Κιβρίκογλου, επισκέπτεται το νέο πυρηνικό κέντρο του Πακιστάν ειδικευμένο για εφαρμογές στον τομέα της άμυνας, προσκεκλημένος του τότε Πακιστανού προέδρου, στρατηγού Περβέζ Μουσερέφ, με τον οποίο, όπως ανέφερε ο τουρκικός τύπος, είχε διαβουλεύσεις για την προώθηση της συνεργασίας των δυο χωρών στον πυρηνικό τομέα.
Οι Κιβρίκογλου και ο Μουσερέφ συζήτησαν το θέμα της στρατιωτικής συνεργασίας των δυο χωρών, ιδιαίτερα στον τομέα των πυρηνικών όπλων, ένας τομέας που από καιρό η Τουρκία είχε εκδηλώσει μεγάλο ενδιαφέρων για να έχει συνεργασία με το Πακιστάν που είναι πυρηνική χώρα, αλλά δεν έγινε γνωστό τι ακριβώς είπαν και τι συμφωνήθηκε κατά την διάρκεια των συνομιλιών τους.
Ο Πακιστανός ηγέτης είχε ζητήσει από την Τουρκία να ενισχύσει την διεθνή παρουσία του Πακιστάν και ότι είναι θαυμαστής του Κεμάλ Ατατούρκ, ενώ θέλει να ακολουθήσει τα βήματα του στον εκσυγχρονισμό του Πακιστάν. Πρόσθεσε δε, ότι μπορεί να έρθει στην Τουρκία μετά, από ένα δύο μήνες για να έχει άμεση επαφή με την τουρκική ηγεσία.
Ο Μουσερέφ γρήγορα θέλησε να εκπληρώσει την επιθυμία του και έτσι στις 8 Νοεμβρίου 2001 έσπευσε να επισκεφτεί την Άγκυρα, την πρώτη ξένη πρωτεύουσα που επισκέπτονταν μετά την επικράτηση του. Στην Άγκυρα ο Μουσερέφ είδε και τον Ετσεβίτ και τον Ντεμιρέλ, ενώ κατέθεσε στεφάνι στο μαυσωλείο του Κεμάλ Ατατούρκ εκδηλώνοντας για άλλη μια φορά τον θαυμασμό του στον ιδρυτή της τουρκική δημοκρατίας. Αν και δεν έγιναν γνωστές πολλές λεπτομέρειες από τις επαφές του Πακιστανού δικτάτορα, με την τουρκική ηγεσία από τότε υπήρξαν συζητήσεις για την στρατιωτική συνεργασία στο πυρηνικό τομέα. Παράλληλα ο Μουσερέφ έκανε τώρα γνωστό στον Κιβρίκογλου, πως ενδιαφέρετε για αγορά οπλικών συστημάτων από την Τουρκία, καθώς και για συνεργασία στον τομέα της πολεμικής βιομηχανίας.
Το θέμα επανήλθε πριν από έξη χρόνια, το 2009. Σύμφωνα με ανταπόκριση από την Ουάσιγκτον της τουρκικής εφημερίδας Χουριέτ, στις 7 Μαρτίου 2009, ο βασικός σύμβουλο του Εθνικού Συμβουλίου των ΗΠΑ και της κυβέρνησης Ομπάμα, γνωστός στην Ελλάδα από παλιότερη θητεία του στο αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών, Ζίμπγκνιου Μπρεζίνσκυ, δήλωσε πως : «Η Τουρκία πρέπει να αποκτήσει την ατομική βόμβα στην περίπτωση που το Ιράν προχωρήσει στην δημιουργία πυρηνικού οπλοστασίου». Ο Μπρεζίνσκυ σε ειδική συνεδρίαση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων του αμερικανικού Κογκρέσου, υποστήριξε ότι η προσπάθεια του Ιράν να αποκτήσει εμπλουτισμένο ουράνιο και στη συνέχεια να δημιουργήσει πυρηνικό οπλοστάσιο, δίνει το δικαίωμα στην Τουρκία να προχωρήσει στην ίδια κατεύθυνση προς απόκτηση ατομικής βόμβας.
Τις ίδιες απόψεις υποστήριξε και ο πρόεδρος του Τουρκοαμερικανικού Συμβουλίου, (ATC), Brend Scowcroft, οποίος επίσης μίλησε στην ίδια συνεδρίαση του αμερικανικού κογκρέσου. Ο Scowcroft ισχυρίστηκε Brend Scowcroft, οι τρεις συμμαχικές χώρες των ΗΠΑ , δηλαδή η Τουρκία, η Αίγυπτος (πριν από την επικράτηση του στρατηγού Σίσι), και η Σαουδική Αραβία, να εισέλθουν στο κλαμπ των πυρηνικών χωρών εφ’ όσον το Ιράν δεν εγκαταλείψει τις πυρηνικές του φιλοδοξίες για την απόκτηση πυρηνικού οπλοστασίου.
Εντύπωση προκαλούσε και το γεγονός πως την ίδια μέρα που οι δηλώσεις αυτές γίνονταν γνωστές στην Τουρκία από τον τουρκικό τύπο, ο Τούρκος υπουργός Ενέργειας, Χιλμί Γκιουλέρ, δήλωνε στην τουρκική εφημερίδα Σαμπάχ, πως η δημιουργία πυρηνικών κέντρων παραγωγής πυρηνικής ενέργειας για την Τουρκία δεν είναι πολιτική επιλογή, αλλά αναγκαιότητα. Ο Γκιουλέρ υποστήριξε ότι η Τουρκία είναι υποχρεωμένη να προχωρήσει στην απόκτηση εμπλουτισμένου ουρανίου που θα την βοηθήσει στο να λύσει τα αυξημένα ενεργειακά της προβλήματα και στην ενεργειακή της αυτάρκεια. Παράλληλα ισχυρίστηκε πως δεν είναι δυνατό ενώ σχεδόν όλες οι γειτονικές με την Τουρκία χώρες να παράγουν ενέργεια από πυρηνικά κέντρα, η ίδια η Τουρκία να μην έχει αυτή την δυνατότητα.
Στις 10 Φεβρουαρίου 2010 με ένα αποκαλυπτικό δημοσίευα τής τουρκικής εφημερίδας Βατάν και με τον χαρακτηριστικό τίτλο, «Στην Τουρκία υπάρχουν ατομικές βόμβες», άνοιγε εκ νέου το θέμα της ύπαρξης πυρηνικών όπλων στην Τουρκία. Σύμφωνα με την τουρκική εφημερίδα, ο τότε Γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Τζωρτζ Ρόμπερσον, είχε δηλώσει ότι στην Τουρκία υπάρχουν πυρηνικά όπλα αμερικανικής προέλευσης. Παράλληλα στην τότε Διάσκεψη για την Ασφάλεια που γίνονταν στο Μόναχο, ο τότε Γερμανός υπουργός Εξωτερικών, Guido Westerwelle, ανέφερε ότι μετά την λήξη του ψυχρού πολέμου οι Ηνωμένες Πολιτείες εγκατέλειψαν 180 ατομικές βόμβες στις χώρες Ιταλία, Τουρκία, Ολλανδία και Βέλγιο, όπου υπήρχαν αποθήκες πυρηνικών όπλων.
Οι δηλώσεις αυτές του Γερμανού υπουργού προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις στο εσωτερικό της Γερμανίας και μάλιστα ακουστήκαν και πολλές φωνές που ζητούσαν από τις κυβερνήσεις των χωρών αυτών να ξεκαθαρίσουν το ζήτημα της ύπαρξης ή μη πυρηνικών οπλών στο έδαφος τους από την εποχή του ψυχρού πολέμου και αν οι βόμβες αυτές είναι δυνητικά χρησιμοποιήσιμες και γιατί δεν έχουν εξουδετερωθεί. Όσον αφορά την Τουρκία από αυτές τις ατομικές βόμβες οι 40, με 90, όπως αναφέρθηκε, βρίσκονται στην μεγάλη αμερικανική αεροπορική βάση του Ιντζιρλίκ και έχουν εγκαταλειφθεί στα χέρια των Τούρκων.
Το θέμα όμως απόκτησε ιδιαίτερο ενδιαφέρων μετά την αιφνίδια παρέμβαση του Ισραηλινού παράγοντα με μια «περίεργη», όπως χαρακτηρίστηκε τότε από πολλούς Τούρκους, και εδώ θα πρέπει να δώσουμε προσοχή, ανάμειξη και της ελληνικής πολιτικής ηγεσίας. Πάνω σε αυτό μετά από λίγες μέρες όπως έγινε γνωστό στην ίδια την Τουρκία, είχαμε τρία απανωτά δημοσιεύματα για το ζήτημα της ύπαρξης πυρηνικού οπλοστασίου στην Τουρκία.
Συγκεκριμένα στις 16 Φεβρουαρίου της Τζουμχουριέτ και στις 17 Φεβρουαρίου 2010 στις Ζαμάν και Μιλιέτ, όπου αναφέρονταν στην περίεργη και «τυχαία ;;», όπως χαρακτήριζαν οι τουρκικές εφημερίδες, συνάντηση του τότε Έλληνα πρωθυπουργού κ Παπανδρέου και του Ισραηλινού πρωθυπουργού Βενιαμίν Νετανιάχου στην Μόσχα, όπου πραγματοποιούσαν επίσημη επίσκεψη. Στην συνάντηση αυτή, όπως ανέφεραν οι τουρκικές εφημερίδες, (η οποία επιβεβαιώθηκε και από ελληνικής πλευράς), ο Ισραηλινός πρωθυπουργός επέσεισε την προσοχή στον Έλληνα συνάδελφο του για τον κίνδυνο που δημιουργεί η ύπαρξη ατομικών όπλων στην Τουρκία.
Το ατομικό οπλοστάσιο της Τουρκίας, που έρχεται σύμφωνα με τον Νετανιάχου μετά την απόκτηση ατομικού οπλοστασίου από το Ιράν, δημιουργεί μεγάλο κίνδυνο αποσταθεροποίησης στην ευρύτερη περιοχή και είναι ένα θέμα, που όπως ανέφεραν οι τουρκικές εφημερίδες, διαβίβασε στον κ Παπανδρέου ο Ισραηλινός πρωθυπουργός. Ο Νετανιάχου πρόσθεσε επίσης ότι πυρηνικά όπλα εκτός από το Ιράν και τώρα και την Τουρκία και πολύ πιθανό σύντομα και στην Σαουδική Αραβία και στην Αίγυπτος, μετατρέπουν κυριολεκτικά την Μέση Ανατολή σε ανεξέλεγκτη πυρηνική πυριτιδαποθήκη. Φυσικά δεν υπήρξε καμία αντίδραση από ελληνικής πλευράς. Άλλωστε κάνεις δεν περίμενε κάτι τέτοιο από τον γνωστό μας ΓΑΠ!
Στο ίδιο θέμα επανήλθε στις 22 Φεβρουαρίου 2010 η τουρκική εφημερίδα Σαμπάχ, η οποία αναδημοσίευε άρθρο της ισραηλινής εφημερίδας Χααρέτς, η οποία υποστήριζε ότι η Τουρκία έχει ήδη πυρηνικό οπλοστάσιο. Οι Ισραηλινοί όπως φαίνεται επέμειναν στην θέση αυτή επισημαίνοντας τους κινδύνους της ύπαρξης τέτοιων βομβών στην Τουρκία. Ο λόγος ήταν ότι είχαν χάσει την εμπιστοσύνη τους στην Άγκυρα. Το άρθρο υπογράφονταν από τον έγκυρο Ισραηλινό ερευνητή, Ζβι Μπαρέλ, ο οποίος ισχυρίζονταν ότι στην συνάντηση που είχαν στην Μόσχα ο Ισραηλινός πρωθυπουργός και ο Έλληνας πρωθυπουργός κ Παπανδρέου, ο κ Νετανιάχου προειδοποίησε την Ελλάδα για τις σοβαρές συνέπειες που μπορεί να έχει ακόμα και στην εθνική κυριαρχία της Ελλάδας η ύπαρξη πυρηνικού οπλοστασίου στην Τουρκία, όπως έχει για το Ισραήλ η ύπαρξη πυρηνικού οπλοστασίου στο Ιράν.
Το θέμα τώρα επανέρχεται για άλλη μια φορά και είναι ένα πολύ σημαντικό ζήτημα που άπτεται άμεσα της ασφάλειας της χώρας μας αλλά και γενικότερα της ευρύτερης περιοχής. Είναι ένα θέμα που επιβάλλεται να το παρακολουθούμε άμεσα.
ΝΙΚΟΣ ΧΕΙΛΑΔΑΚΗΣ
Δημοσιογράφος-Συγγραφέας-Τουρκολόγος
www.nikosxeiladakis.gr