ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΜΥΘΟΙ… Ο κατευνασμός των Ερινυών

Από ευγνωμοσύνη για τη σωτηρία του ο Ορέστης αφιέρωσε βωμό στην Αρεία Αθηνά , οι Ερινύες όμως απειλούσαν, αν δεν άλλαζε η δικαστική απόφαση, να στάξουν λίγο από το αίμα της καρδιάς τους στη γη : τα εδάφη θα γίνονταν άγονα, θα έπεφτε ερυσίβη στα σιτηρά και θα πέθαινε κάθε νεογέννητος , Αθηναίος. Η Αθηνά με γαλιφιά κατάφερε να τις κατευνάσει:
αναγνωρίζοντας ότι είναι πολύ εξυπνότερες από την ίδια, τούς πρότεινε να εγκατασταθούν σε μια σπηλιά της Αθήνας, όπου θα είχαν όσους οπαδούς δεν θα έβρισκαν πουθενά άλλου. Θα τούς έστηναν εσχάρες – βωμούς όπως αρμόζει στις χθόνιες θεότητες, θα τις τιμούσαν με σεμνές θυσίες, λαμπάδες και την πρώτη σοδειά στους γάμους και στα γεννητούρια, θα τούς έδιναν μάλιστα και καθίσματα στο Ερεχθείο.
Αν δέχονταν , θα φρόντιζε η ίδια να μην προκόψει οικογένεια πού θα αρνιόταν να τις τιμήσει , εκείνες όμως από τη μεριά τους έπρεπε να εξασφαλίσουν ούριους ανέμους στα πλοία της, γονιμότητα στα χωράφια της και καρπερούς γάμους στο λαό της καθώς επίσης έπρεπε να διώξουν τούς ασεβείς , ώστε σε περίπτωση πόλεμου η Αθηνά απερίσπα­στη να πετύχει τη νίκη για την πόλη της. Αφού το σκέφτηκαν για λίγο οι Ερινύες δέχτηκαν ευχαρίστως τις προτάσεις.
β. Με εκδηλώσεις ευγνωμοσύνης, καλές ευχές και ξόρ­κια κατά των καυτών ανεμών, της ξηρασίας, της ερυσίβης και της ανταρσίας οι Ερινύες – πού ονομάζονταν έκτοτε Σεμνές Θεές – αποχαιρέτησαν την Αθήνα. Τις συνόδεψε λαμπαδηφορία από νέους, αρχόντισσες και γερόντισσες (όλοι ντυμένοι στα πορφυρά κρατώντας το ξόανο της Αθη­νάς) μέχρι την είσοδο βαθιάς σπηλιάς στη νοτιοανατολική άκρη του Αρείου Πάγου. Αφού τούς προσέφεραν τις θυσίες πού άρμοζε, κατέβηκαν οι Ερινύες στη σπηλιά πού τώρα πια λειτουργούσε ως μαντείο και – όπως το ιερό του Θησέα – καταφύγιο για τούς ικέτες (1).
γ. Από τις Ερινύες μόνο τρεις δέχτηκαν τη μεγαλόψυ­χη προσφορά της , Αθηνάς , οι υπόλοιπες συνέχισαν να καταδιώκουν τον Ορέστη μερικοί μάλιστα φτάνουν στο σημείο να αρνούνται ότι οι Σεμνές Θεές υπήρξαν ποτέ Ερινύες. Μόνο τον επόμενο χρόνο – μετά την τολμηρή του επίσκεψη στη χώρα των Ταύρων, στη Χερσόνησο , τις ονόμασε Eυμενίδες ο Ορέστης, όταν κατάφερε στα Κάρνεια να τις εξευμενίσει θυσιάζοντας ένα μαύρο πρόβατο στην πυρά. Ευμενίδες λέγονταν επίσης στον Κολωνό, όπου απαγορευό­ταν να πατήσει άνθρωπος στο Ιερό άλσος τους, καθώς και στην αχαϊκή Κερύνεια, όπου ο Ορέστης προς το τέλος της ζωής του ίδρυσε προς τιμήν τους Ιερό (2).
δ. Στην σπηλιά των Σεμνών Θεαίνων στην Αθήνα – η οποία ήταν απαγορευμένη μόνο σε όσους «ζουν για δεύτερη φορά», τούς έκλαψαν δηλαδή άδικα πριν την ώρα τους – υπήρχαν αγάλματα και των τριών , η όψη τους δεν ήταν φοβερότερη από την όψη των αγαλμάτων των χθόνιων θεοτήτων πού βρίσκονταν δίπλα τους, του Άδη, του Ερμή και της Μητέρας Γης. Όσοι αθωώνονταν στον Αρειο Πάγο εδώ θυσίαζαν μαύρο σφάγιο και σύμφωνα με την υπόσχεση της Αθηνάς, έφερναν πολλές άλλες ακόμα προσφορές στις Σεμνές Θεές. Κάθε μήνα οι τρεις νύχτες κατά τις οποίες ο Αρειος πάγος εκδίκαζε φόνους ήταν αφιερωμένες σε εκεί­νες, μια στην καθεμία τους (3).
ε. Οι τελετουργίες προς τιμήν των Σεμνών Θεαίνων διαδραματίζονταν ήσυχα, εξου το Ιερατείο άνηκε κληρονομι­κά στο γένος των Ησυχιδων οι ιερείς θυσίαζαν προκαταρκτικά πάντοτε κριάρι στον πρόγονό τους Ήσυχο στο ηρώο του πού βρίσκεται έξω από τις Εννέα Πύλες (4).
ζ. Στον αττικό δήμο Φλύα υπήρχε επίσης βωμός αφιερωμένος στις Σεμνές Θεές κοντά στην Τιτανη, πέρα από τον ποταμό Ασωπό, τούς είχαν αφιερώσει ένα άλσος από πουρναριες. Στις ετήσιες φλυάσιες γιορτές θυσίαζαν προς τιμήν τους γκαστρωμένες προβατίνες, έχυναν στη γη νερωμένο μέλι για χοές και φορούσαν άνθοστέφανα αντί τα συνηθισμένα στεφάνια μυρτιάς. Παρόμοια τελετή γινόταν και στο βωμό των Μοιρών πού βρισκόταν στο άλσος απροστάτευτο από την κακοκαιρία
hellasforce.com