Παρασκευή 19 Δεκεμβρίου 2014

ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΜΥΘΟΙ… Οιδίπους


ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΜΥΘΟΙ… Οιδίπους

Ο ΓΙΟΣ του Λάβδακου, ο Λάιος, βασιλιάς της Θήβας, παν­τρεύτηκε την Ιοκάστη. Επειδή στενοχωριόταν πού για πολύ καιρό έμενε άτεκνος, συμβουλεύτηκε μυστικά το μαντείο των Δελφών από όπου έμαθε πώς ότι πίστευε εκείνος για ατυχία στην πραγματικότητα ήταν ευλογία, αφού το παιδί πού θα γεννούσε η Ιοκάστη θα γινόταν ο φονιάς του. Έκτοτε απέφευγε την Ιοκάστη χωρίς να της δώσει όμως και καμία εξήγηση. Εκείνη θύμωσε τόσο πολύ, ώστε μέθυσε τον άντρα της και τον παρέσυρε στην αγκαλιά της μόλις έπεσε η νύχτα. Όταν μετά από εννιά μήνες γέννησε αγόρι, ο Λάιος πήρε το παιδί από τα χέρια της παραμάνας, τρύπησε τα πόδια του με καρφιά, τα έδεσε μεταξύ τους και το άφησε έκθετο στον Κιθαιρώνα .

β. Σύμφωνα όμως με την απόφαση των Μοιρών το παιδί αυτό έπρεπε να φτάσει σε βαθιά γεράματα. Το βρήκε ένας κορίνθιος βοσκός και το ονόμασε ΟΙδίποδα επειδή και τα δύο πόδια του ήταν σακατεμένα από τα τρυπήματα των καρφιών. Πήρε το παιδί μαζί του στην Κόρινθο, όπου εκείνο τον καιρό βασίλευε ο Πόλυβος (1).
γ. Σύμφωνα με άλλη εκδοχή ο Λάιος δεν άφησε τον Οιδίποδα έκθετο στο βουνό, άλλα τον έκλεισε σε κασέλα, την οποία έβαλε και την έριξαν στη θάλασσα από κάποιο πλοίο. Η θάλασσα ξέρασε την κασέλα ακριβώς στη Σικυώνα, όπου έτυχε να βρίσκεται η Περίβοια, γυναίκα του Πόλυβου, επιβλέποντας στην ακτή τις βασιλικες πλύστρες. Άρπαξε τον Οιδίποδα, αποτραβήχτηκε σε ένα σύδεντρο και προσποιήθηκε ότι μόλις την έπιασαν οι πόνοι της γέννας. Οι πλύστρες ήταν τόσο απορροφημένες με τη δουλειά τους, ώστε δεν πρόσεξαν τι σκαρώνει και έτσι τις έκανε εύκολα να πιστέψουν ότι μόλις γέννησε ένα παιδί . Στον Πόλυβο όμως είπε την αλήθεια και, αφού ήταν άτεκνος, ανέλαβε με μεγάλη του χαρά να μεγαλώσει τον Οιδίποδα σαν δικό του παιδί. Κάποια μέρα συνέβη ένας νεαρός Κορίνθιος να ειρωνευτεί τον Οιδίποδα λέγοντας του ότι δεν μοιάζει καθόλου στους υποτιθέμενους γονείς του. Eτσι ο ΟΙδίπους πήγε να ρωτήσει το μαντείο των Δελφών για το πεπρωμένο του.
- Eξω από το ιερό, άθλιε! φώναξε αηδιασμένη η Πυθία. Θα σκοτώσεις τον πατέρα σου και θα παντρευτείς την ίδία σου τη μάνα!
. δ. Επειδή ο Οιδίπους αγαπούσε τον Πόλυβο και την ΠερΙβοια και τον τρομοκρατούσε η σκέψη να τούς προξενήσει συμφορά, αποφάσισε αμέσως να μην επιστρέψει ποτέ στην Κόρινθο. Στα στενά όμως, ανάμεσα στους Δελφούς και στη Δαυλίδα, συναντήθηκε με τον Λάιο, ο οποίος τον πρόσταξε άγρια να παραμερίσει και να ανοίξει δρόμο στον άνώτερό του. Πρέπει να ξέρει ακόμα κανείς ότι ο Λάιος ταξίδευε με άρμα, ενώ ο Οιδίπους πορευόταν πεζός. του απάντησε λοιπόν αμέσως ότι εκτός από τούς θεούς και από τούς γονείς του δεν ανεγνώριζε κανέναν άνώτερό του.
- Τόσο το χειρότερο για σένα, φώναξε ο Λάιος και πρόσταξε τον ηνίοχο του Πολυφόντη να προχωρήσει.
Η μια ρόδα έγδαρε το πόδι του ΟΙδίποδα ο οποίος, παρασυρμένος από το θυμό, τρύπησε με το δόρυ του τον Πολυφόντη. Μετά έσπρωξε χάμω τον Λάιο πού είχε μπερδευτεί στα ηνία και χτυπώντας τα άλογα τα ανάγκασε να τον σύρουν ώσπου να πεθάνει από τα τραύματα του. Οι δύο νεκροί τελικά θάφτηκαν από το βασιλιά των Πλαταιών (2).
ε. Ο Λάιος βρισκόταν καθ’ οδών για το μαντείο όπου ήθελε να μάθει με ποίο τρόπο θα μπορούσε να σώσει τη Θήβα από τη Σφίγγα. Το τέρας αυτό ήταν κόρη του Τυφώνα και της Έχιδνας – η κατ’ άλλους του σκύλου Όρθρου και της Χίμαιρας – και ήρθε πετώντας στη Θήβα από την εσχατιά της Αιθιοπίας. Αναγνωριζόταν εύκολα γιατί είχε κεφάλι γυναίκας, σώμα λιονταριού, ουρά φιδιού και φτερά αετού (3). Η Ήρα έστειλε τη Σφίγγα στη Θήβα για τιμωρία, επειδή ο Λάιος απήγαγε το μικρό Χρύσιππο από την ΠΙσα και εκείνη, αφού εγκαταστάθηκε στο όρος ΦΙκιο κοντά στην πόλη, έβαζε σε κάθε Θηβαίο περαστικό ένα αίνιγμα πού της έμαθαν οι Μούσες: «Ποίο ον έχει μόνο μια φωνή, δύο ποδιά, άλλοτε τρία ή τέσσερα, και είναι πιο αδύναμο όσο περισσότερα πόδια έχει;» Έπνιγε και κατασπάρασσε αμέσως όποιον δυστυχή δεν μπορούσε να λύσει το αίνιγμα, έτσι έπνιξε και τον ανιψιό της , Ιοκάστης, τον Αίμονα, πού κατάντησε εξαιτίας της Σφίγγας πράγματι άίμων δηλαδή «καταματωμένος».
Ο Οιδίπους συνεχίζοντας το δρόμο προς την Θήβα μετά το φόνο του Λάιου έλυσε το αίνιγμα.
- Ο άνθρωπος είναι, απάντησε, γιατί ως νήπιο μπου­σουλάει στα τέσσερα, ως άντρας στέκεται στα δικά του πόδια, ενώ ως γέρος στηρίζεται σε μπαστούνι.
Τόση ντροπή ένιωσε η Σφίγγα ώστε πήδηξε από το όρος Δίκιο και τσακίστηκε κάτω στην κοιλάδα. Ευγνώμονες οι Θηβαίοι ανακήρυξαν τον Οιδίποδα βασιλιά και εκείνος παντρεύτηκε την Ιοκάστη αγνοώντας ότι ήταν μητέρα του.
ζ. Τότε ξέσπασε λοιμός στη Θήβα και όταν ρώτησαν το μαντείο των Δελφών πάλι, αποκρίθηκε τα εξής: «Διώξτε από την πόλη το δολοφόνο του Λάιου!» . Ο Οιδίπους, μη γνωρίζοντας ποιόν είχε συναντήσει στα στενά, και καταράστηκε και καταδίκασε σε εξορία το δολοφόνο.
η. Ο τυφλός Τειρεσίας, ο πιο φημισμένος μάντης της εποχής στην Ελλάδα, ζήτησε ακρόαση από τον Οιδίποδα . Λέγεται ότι ο Τειρεσίας τυφλώθηκε από την Αθηνά , επειδή την είδε τυχαία γυμνή την ώρα πού λουζόταν, μετά όμως συγκινήθηκε τόσο από τις ικεσίες της μητέρας του Τειρεσία, ώστε απέσπασε από την αιγίδα της το φίδι Εριχθόνιο και το πρόσταξε:
- Καθάρισε τα αφτιά του Τειρεσία με τη γλώσσα σου για να καταλαβαίνει τη λαλιά των προφητικών πουλιών.
θ. Κατ’ άλλους πάλι ο Τειρεσίας βρήκε μια φορά στο όρος Κυλλήνη δύο φίδια πού ζευγάρωναν. Όταν τα φίδια του επιτέθηκαν εκείνος τα χτύπησε με το ραβδί του σκοτώνοντας το θηλυκό. Τότε μεταμορφώθηκε ο ίδιος σε γυναίκα και έγινε ξακουστή εταίρα. Μετά από εφτά χρόνια όμως στο ίδιο μέρος πάλι είδε δύο φίδια πού ζευγάρωναν και, επειδή αυτή τη φορά σκότωσε το αρσενικό, ξανάγινε άντρας. Άλλοι πάλι λένε ότι όταν η Αφροδίτη και οι τρεις Χάριτες – η Πασιθεά, η Καλή και η Ευφροσύνη – διαφώνηναν για το ποία από όλες ήταν η πιο όμορφη, ο Τειρεσίας απένειμε το βραβείο στην Καλή και γι’ αυτό η Αφροδίτη τον μεταμόρ­φωσε σε γριά . Η Καλή όμως τον πήγε στην Κρήτη όπου του χάρισε υπέροχους βοστρύχους. Μετά από μερικές μέρες η Ήρα άρχισε να κατηγορεί τον Δία για τις πολυάριθμες απιστίες του. Εκείνος απολογήθηκε λέγοντας ότι έτσι κι αλλιώς όταν πλαγιάζει μαζί της, αυτή απολαμβάνει περισ­σότερο.
- Οι γυναίκες βεβαίως απολαμβάνουν πολύ περισσό­τερο στην ερωτική πράξη από τούς άντρες, υποστήριξε.
- Κουταμάρες! φώναξε η Ήρα, ξέρεις πολύ καλά ότι συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο
Κλήθηκε λοιπόν ο Τειρεσίας να λύσει τη διαφωνία με την προσωπική του πείρα, και απάντησε τα εξής:
«Αν διαιρούσαμε την ηδονή σε μέρη δέκα,
ένα θα έπαιρνε ο άντρας κι εννιά η γυναίκα»
Η Ήρα θύμωσε τόσο πολύ με το σαρκαστικό χαμόγελο του θριαμβευτή Δία, ώστε τύφλωσε τον Τειρεσία. Ο Ζευς όμως τον αποζημίωσε με το χάρισμα της μαντείας και με μια ζωή πού θα διαρκούσε εφτά γενιές (4).
ι. Στηριγμένος σε μπαστούνι από ξύλο κρανιάς, πού του είχε χαρίσει κάποτε η Αθηνά, εμφανίστηκε λοιπόν ο Τειρεσίας στην αυλή του Οιδίποδα και του αποκάλυψε την απόφα­ση των θεών: «Ο λοιμός δεν θα σταματήσει παρά μόνον όταν ένας Σπαρτός θυσιαστεί για την πόλη» . Τότε ένας από όσους φύτρωσαν από τα δόντια του δράκου, ο πατέρας της , Ιοκάστης Μενοικεύς, πήγε και γκρεμίστηκε αμέσως από τα τείχη και ολόκληρη η Θήβα τον επαινούσε για την αυτοθυσία πού έδειξε ως καλός πολίτης.
Ο Τειρεσίας όμως συνέχισε:
- Σωστά έπραξε ο Μενοικεύς, ο λοιμός θα σταματήσει. Μόνο πού οι θεοί κάποιον άλλον Σπαρτό είχαν υπόψη τους, έναν από τρίτη γενιά, επειδή σκότωσε τον πατέρα του και παντρεύτηκε την ίδια του τη μάνα. Μάθε λοιπόν, βασίλισσα Ιοκάστη, ότι αυτός ο άνθρωπος είναι ο άντρας σου ο Οιδίπους!
κ. Στην αρχή κανείς δεν ήθελε να πιστέψει τον Τειρε­σία, άλλά σε λίγο επιβεβαιώθηκαν τα λόγια του από ένα γράμμα της Κορίνθιας ΠερΙβοιας. ‘Έγραψέ ότι μετά από τον αιφνίδιο θάνατο του βασιλιά Πόλυβου, τώρα πια ήταν ελεύθερη να αποκαλύψει τις συνθήκες της υιοθεσίας του ΟΙδίποδα, πράγμα που έκανε με συντριπτικές λεπτομέρειες. Τότε η Ιοκάστη κρεμάστηκε από ντροπή και λύπη, ενώ ο Οιδίπους τυφλώθηκε με μια περόνη πού πήρε από τα φορέματα της Ιοκάστης (5).
λ. Μερικοί λένε ότι ο Οιδίπους, τον οποίον καταδίωκαν οι Ερινύες κατηγορώντας τον ότι προκάλεσε το θάνατο της μητέρας του, παρέμεινε βασιλιάς της Θήβας, ώσπου πέθανε ηρωικά σε κάποια μάχη (6). Άλλοι πάλι υποστηρίζουν ότι τον έδιωξε από τη Θήβα ο Κρέων, ο αδελφός της Ιοκάστης. Προηγουμένως όμως καταράστηκε τον Ετεοκλή και τον Πολυνείκη – οι οποίοι ήταν ταυτόχρονα γιοι του και αδέλφια του – επειδή όλο αναίδεια του έστειλαν το πίσω μέρος του σφαγίου, και μάλιστα το γοφό, αντί της σπάλας πού άρμοζε σε βασιλιά. Έτσι λοιπόν οι δύο νέοι παρακολού­θησαν αδάκρυτοι τον Οιδίποδα να εγκαταλείπει την πόλη πού απελευθέρωσε κάποτε από τη Σφίγγα . Αφού περιπλανήθηκε για χρόνια πολλά από χώρα σε χώρα με τη βοήθεια της πιστής του κόρης Αντιγόνης, κατέληξε στον Κολωνό της Αττικής, όπου υπάρχει Ιερό άλσος των Ερινυών. Αυτές τον καταδίωξαν μέχρι θανάτου και τότε τον έθαψε ο Θησεύς στο Ιερό των Σεμνών Θεαίνων στην Αθήνα, αφού τον έκλαψε στο πλευρό της Αντιγόνης
hellasforce.com

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Το ιστολόγιο δεν υιοθετεί και δεν φέρει καμία ευθύνη για τα σχόλια των αναγνωστών του. Πλέον, οι αναγνώστες μπορούν να σχολιάζουν με το λογαριασμό τους στο facebook ή με λογαριασμούς από τα υπόλοιπα κοινωνικά δίκτυα. Τα ανώνυμα σχόλια θα παραμείνουν κλειστά όσο υπάρχουν άτομα που κρύβονται πίσω από την ανωνυμία για να προβοκάρουν και να επιτεθούν σε άλλους σχολιαστές για να επιβάλλουν τις απόψεις τους.