Μία Ευρώπη, πολλές φυλές

Οι διασπαστικές τάσεις δεν αφορούν πλέον τη Γηραιά Ήπειρο ως όλον, αλλά έχουν εισχωρήσει σε επίπεδο κράτους.

Η Ιταλία, που ενοποιήθηκε το 1870, είναι νεότερη ακόμα και από τη Νεβάδα. Η Ισπανία χωρίστηκε στη μέση από έναν εμφύλιο πόλεμο τόσο πρόσφατα όσο τη δεκαετία του 1930. Και η επανενωμένη Γερμανία, που χρονολογείται μόλις από το 1990, είναι νεότερη και από τους δύο αδελφούς Jonas. Αυτό είναι απλώς μια υπενθύμιση ότι, παρά τους ισχυρισμούς τους για αρχαίες καταγωγές, πολλά από τα έθνη της Ευρώπης έχουν μερικές από τις πιο σύντομες ιστορίες. Για το μεγαλύτερο μέρος της ιστορίας τους υπήρξαν αντίπαλα εδάφη, βασίλεια, δουκάτα, πριγκιπάτα και πόλεις-κράτη. Ενώνονταν με τη γλώσσα και τον πολιτισμό – και κυριαρχούνταν από τον φυλετισμό.

Καθώς η χρηματοοικονομική κρίση στην Ευρώπη τραβά σε μάκρος, οι φυλές έχουν επιστρέψει διψασμένες για εκδίκηση. Δεν είναι μόνο Ελλάδα εναντίον Γερμανίας. Σήμερα είναι Σικελία εναντίον Λομβαρδίας, Βερολίνο εναντίον Βαυαρίας, Ανδαλουσία εναντίον Καταλονίας. Κρατήστε αυτό κατά νου, όταν οι αισιόδοξοι θα δείχνουν προς την κατεύθυνση των επιτευγμάτων της εκστρατείας «περισσότερη Ευρώπη», όπως η συμφωνία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στις 6 Σεπτεμβρίου να στηρίξει τα ομόλογα των δοκιμαζόμενων κρατών που συμμορφώνονται με τους όρους μείωσης του ελλείμματος.
Η Ευρώπη βράζει ολόκληρη με τοπικές αναταραχές. Το ζήτημα είναι το χρήμα — ποιος το δίνει και ποιος το παίρνει. Από το 1999 η υιοθέτηση του ευρώ έχει επιβάλει μια ανεπιθύμητη οικειότητα μεταξύ των Ευρωπαίων, κάτι που αποτελεί κατάφωρη περιφρόνηση της ποιητικής ρήσης του Robert Frost: «Οι καλοί φράχτες κάνουν τους καλούς γείτονες». Και το ευρώ δελεάζει τους αυτονομιστές να χτυπούν μόνοι τους, νομίζοντας ότι ακόμα και οι μικρές χώρες μπορούν να επιβιώσουν, αν μοιράζονται ένα νόμισμα (η Μάλτα, ένα κράτος της Ευρωζώνης, έχει λιγότερο πληθυσμό από το Δουβλίνο ή τη Δρέσδη).
Η Βαρκελώνη είναι το τελευταίο σημείο ανάφλεξης. Κάθε χρόνο στις 11 Σεπτεμβρίου, η Καταλονία θυμάται την ήττα των στρατευμάτων της το 1714 στα χέρια του Ισπανού βασιλιά, Φιλίππου του ΣΤ΄. Φέτος περισσότεροι από ένα εκατομμύριο Καταλανοί πλημμύρισαν τις λεωφόρους και τα μεσαιωνικά σοκάκια της Βαρκελώνης, κάποιοι κουνώντας ή φορώντας τη ριγέ σημαία της ανεξαρτησίας της Καταλονίας, άλλοι κρατώντας πανό με συνθήματα όπως «η Καταλονία δεν είναι Ισπανία».
Για την οικονομική δυσφορία της Καταλονίας θεωρούν ότι φταίει η αναδιανομή του πλούτου τους προς τις φτωχές περιφέρειες, η οποία την έχει αναγκάσει να ζητήσει 5 δισεκατομμύρια ευρώ σε δάνειο.
Ο Καταλανός πρόεδρος, Artur Mas, δήλωσε ότι θα πιέσει για ανεξαρτησία από την Ισπανία, εκτός εάν η κεντρική κυβέρνηση της απονείμει το μεγαλύτερο μερίδιο των φορολογικών εσόδων. «Αν δεν μπορούμε να καταλήξουμε σε μια οικονομική συμφωνία, ο δρόμος προς την ελευθερία για την Καταλονία είναι ανοιχτός»,υποσχέθηκε.
Η απειλή αυτοδιάθεσης μπορεί να μην είναι μια μπλόφα. Ακόμα κι αν αυτό αποφευχθεί και ο Mas επιτύχει να μειώσει αυτά που η Καταλονία πληρώνει στη Μαδρίτη, η οικονομική συμπίεση της Ισπανίας θα επιδεινωθεί και θα χρειαστεί ακόμα μεγαλύτερη βοήθεια από την υπόλοιπη Ευρώπη. Αυτό θα εντείνει την οργή προς την Ισπανία στις χώρες που παραχωρούν βοήθεια, όπως η Γερμανία, η Ολλανδία και η Φινλανδία, δυσχεραίνοντας, έτσι, τις προσπάθειες των Ευρωπαίων ηγετών να διατηρήσουν ακέραιη τη ζώνη των 17 εθνών.
capital.gr